เรียนไทยได้จีน : นิทานสุภาษิตจีน (142) 成语故事 (一四二)

(ที่มาภาพ : http://image.baidu.com/search)

นิทานสุภาษิตจีนที่ “เรียนไทยได้จีน” จะนำเสนอในฉบับนี้คือ 问鼎中原/問鼎中原 wèn dǐnɡ zhōnɡyuán (เวิ่น ติ่ง จงหยวน) โดย คำว่า 问/問wèn (เวิ่น) แปลว่าถาม 鼎 dǐnɡ (ติ่ง)แปลว่ากระถางทองสัมฤทธิ์ในสมัยโบราณของจีน 中原 zhōnɡyuán (จงหยวน) แปลว่าภาคกลาง ศูนย์กลาง นำมารวมกันแปลตรงรูปศัพท์ หมายถึง ถามหากระถางทองสัมฤทธิ์ของภาคกลาง มีความหมายแฝงถึง การท้าทายอำนาจรัฐจากศูนย์กลาง เพื่อหวังโค่นล้มอำนาจเก่านั่นเอง รายละเอียดดูตัวอย่างจากนิทานสุภาษิตนี้

จีนในยุคก่อนมีการสถาปนาราชวงศ์ปกครองกันแบบกลุ่มชนชาติ ในกลุ่มชนชาติหนึ่งจะเลือกผู้นำที่มีคุณธรรมสูงส่งและเป็นผู้มีคุณูปการต่อสังคม ก็จะได้รับคัดเลือกให้เป็นผู้นำ ต้ายฺหวี่ 大禹Dà Yǔ เป็นบุคคลหนึ่งที่สร้างผลงานด้านการแก้ไขปัญหาน้ำท่วมได้สำเร็จ จึงได้รับเลือกให้เป็นผู้นำกลุ่ม

เมื่อบ้านเมืองเจริญจนขยายดินแดนได้กว้างมากขึ้น ก็จะส่งบุตรหลานไปปกครอง จนสุดท้ายขยายได้เก้าแว่นแคว้นต้ายฺหวี่จึงได้หลอมกระถางทองสัมฤทธิ์สามขาขึ้นมาจำนวนเก้าใบ มอบให้เจ้าเมืองทั้งเก้าแคว้น ดังนั้น ต่อมาในยุคสมัยราชวงศ์เซี่ย夏Xià ซาง 商Shānɡ และโจว 周 Zhōu ล้วนถือว่าใครก็ตามที่ได้กระถางทองสัมฤทธิ์ไว้ครอบครองทั้งเก้าใบ ก็จะเป็นจ้าวแห่งอาณาจักร ดังนั้น ติ่ง หรือกระถางนี้จึงกลายเป็นสัญลักษณ์แห่งอำนาจ จนมาถึงราชวงศ์โจว ในยุคสมัยรัฐศึก 战国/戰國 Zhàn Guó (จ้านกั๋ว) เป็นช่วงที่ราชวงศ์โจวผู้ซึ่งเป็นศูนย์กลางอำนาจแห่งจักรวรรดิจีนมีกำลัง และอำนาจอ่อนแอลงอย่างมาก เหล่าเจ้าผู้ครองนครรัฐต่างๆ ทั้งหลายกลับมีอำนาจมากกว่าศูนย์กลางอำนาจ แต่ละรัฐรบพุ่งชิงดีชิงเด่นกันจนได้ชื่อว่ายุครัฐศึก

ในช่วงนี้เอง รัฐผู้เป็นใหญ่ทางใต้นามว่ารัฐฉู่ 楚国/楚國 Chǔ Guó (ฉู่กั๋ว) ยกกองทัพขึ้นเหนือบุกยึดได้เมืองต่างๆ อย่างราบรื่น จนประชิดติดชายแดนเมืองหลวง เมืองศูนย์กลางแห่งราชวงศ์โจว ราชสำนักจึงส่งนักเจรจาลิ้นทองนามว่าหวังซุนหม่าน มาพบกับเจ้าเมืองฉู่ เจ้าเมืองฉู่พอเห็นตัวแทนจากศูนย์กลางมา ก็ถามโดยไม่เกรงใจว่า ได้ทราบมาว่า ในบรรดาติ่งทั้งเก้าใบนั้น ใบใหญ่ที่สุดเป็นของโจว อยากทราบว่าติ่งของโจวนั้นใหญ่เท่าใด หนักเท่าใดกันแน่ หวังซุนหม่านรู้จุดประสงค์ของผู้ถามทันที เพราะเขารู้ว่า เจ้ารัฐฉู่คงคิดอยากโค่นอำนาจโจวแน่แท้ จึงตอบไปว่า อันขนาดต่างๆ ของติ่งแห่งโจวนั้น ไม่บังควรที่คนอื่นจะรับรู้ และไม่ควรจะสอบถาม ผู้ที่จะครอบครองมันได้ย่อมเป็นผู้ที่สวรรค์กำหนด และเป็นผู้ที่เปี่ยมไปด้วยคุณธรรม จึงจะครอบครองมันได้ เจ้าแห่งรัฐฉู่ได้ฟังเช่นนั้นก็รู้ว่า ตนเองยังไม่ควร และยังไม่มีบารมีพอที่จะแทนที่ราชวงศ์โจวได้ จึงเลิกทัพกลับเมืองตัวเองไป ต่อมาคำคำ นี้ จึงถูกเปรียบกับผู้ที่กล่าวคำนี้ว่า ประสงค์จะโค่นอำนาจเก่าลง

Advertisement

ข้อคิดจากประโยคสุภาษิตนี้

成语比喻:企图夺取天下。

成語比喻: 企圖奪取天下。

Advertisement

Chénɡyǔ bǐyù:Qìtú duóqǔ tiānxià.

เฉิงยหวี่ ปี่ยวี่ : ฉี่ถู ตั๋วฉวี่ เทียนเซี่ย

สุภาษิตเปรียบว่า พยายามที่จะยึดครองอำนาจ

ประโยคตัวอย่างที่ใช้สำนวนสุภาษิตนี้ เช่น

手机市场一直被西方人垄断,没想到近几年来中国的华为手机已经能与苹果手机问鼎中原。

手機市場壹直被西方人壟斷,沒想到近幾年來中國的華為手機已經能與蘋果手機問鼎中原。

Shǒujī shìchǎnɡ yīzhí bèi xīfānɡ rén lǒnɡduàn, méi xiǎnɡdào jìn jǐ niánlái Zhōnɡ Guó de Huáwéi shǒujī yǐjīnɡ nénɡ yǔ Pínɡɡuǒ shǒujī wèndǐnɡ zhōnɡyuán.

โฉ่วจี ฉื้อฉ่าง อี้จื๋อ เป้ย์ ซีฟางเหริน หล่งตวั้น, เหมย์ เสี่ยงเต้า จิ้น จี่ เหนียน ไหล จงกั๋ว เตอะ ฮวาเหวย์ โฉ่วจี อี่จิง เหนิง อวี่ ผิงกั่ว โฉ่วจี เวิ่น ติ่ง จงหยวน.

ตลาดโทรศัพท์มือถือถูกผูกขาดโดยชาวตะวันตกมาตลอด คาดไม่ถึงว่าในช่วงหลายปีมานี้โทรศัพท์ Huawei ของประเทศจีนจะสามารถขึ้นมาสู้กับโทรศัพท์ Apple ได้

ศูนย์ภาษาและวัฒนธรรมจีนสิรินธร
มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง

QR Code
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่
Line Image