การจากไปอย่างสงบ อิงวาร์ คัมพรัด ผู้ก่อตั้งอิเกีย วัย 91 ปีแม้จะเป็นปลายทางชีวิตของลูกชายเจ้าของฟาร์มที่ถีบตัวขึ้นมาเป็นมหาเศรษฐีแนวหน้าของโลก ทว่า อาณาจักร “อิเกีย” ยังคงเดินหน้าต่อภายใต้อุดมการณ์ของชายผู้เป็นผู้ปฏิวัติวงการเฟอร์นิเจอร์ของโลก
นิตยสารไบแลนด์ นิตยสารด้านธุรกิจสัญชาติสวีเดน ประเมินมูลค่าทรัพย์สินของ คัมพรัด เมื่อปี 2560 เอาไว้อยู่ที่ 37,300 ล้านยูโร หรือราว 1.45 ล้านล้านบาท
เกิดในปี 2469 ในครอบที่ชาวไร่ในเมืองสโมแลนด์ ก่อตั้งบริษัทเฟอร์นิเจอร์ตั้งแต่มีอายุได้ 17 ปี ก่อนก้าวสู่ความสำเร็จในฐานะมหาเศรษฐี
ทว่าความสำเร็จระหว่างทางก็หนีไม่พ้นเรื่องอื้อฉาว เมื่อในปี 2516 คัมพรัด ตัดสินใจย้ายตัวเองออกไปจากประเทศสวีเดน ประเทศที่มีฐานภาษีสูงลิบ ไปยังประเทศที่มีฐานภาษีต่ำกว่าอย่างเดนมาร์ก และสวิตเซอร์แลนด์
ในปี 2556 คัมพรัด ประกาศลาออกจากการเป็นประธานบริหาร “อินเตอร์อิเกีย” เปิดทางให้ลูกชายคนเล็กเข้ามารับตำแหน่งแทน ก่อนที่ผู้ก่อตั้งอิเกียจะกลับสวีเดนในปีถัดมา
คณะกรรมาธิการยุโรป ประกาศเมื่อปี 2560 ให้มีการสืบสวนการบริหารการเงินของอิเกีย ด้วยการใช้บริษัทสาขาในประเทศเนเธอร์แลนด์ เพื่อลดภาษีจากรายได้ที่มาจากทั่วโลก
ในปีเดียวกัน พรรคกรีนในสภายุโรปรายงาน ระบุว่าอิเกียเลี่ยงภาษีอียู คิดเป็นมูลค่าสูงถึง 1,000 ล้านยูโรหรือเกือบ 40,000 ล้านบาทระหว่างปี 2552-2557 รวมถึงมีรายงานข่าวด้วยว่า อิเกียใช้วิธีการยักย้ายเงินไปยัง “แท็กซ์แฮฟเวน” เพื่อเลี่ยงภาษีมูลค่ามหาศาล
อย่างไรก็ตาม กลุ่มบริษัทอิเกีย ยืนยันว่าบริษัทดำเนินการตามกฎหมายด้านภาษีทั้งในและระหว่างประเทศอย่างถูกต้อง
เรื่องราวของ “อิเกีย” ซึ่งย่อมาจาก “อิงวาร์ คัมพรัด” , “เอ็มทารีด” ชื่อฟาร์ม และ “ออกุนารีด” ชื่อเมืองเกิด นั้นเริ่มต้นขึ้นในปี 2486
ด้วยเงินสนับสนุนจากพ่อ คัมพรัดเริ่มต้นธุรกิจด้วยการขาย ปากกา กรอบรูป พิมพ์ดีด และสินค้าอื่นๆอีกหลายชนิด ใช้จักรยานส่งของตามออเดอร์ พร้อมกลยุทธลดราคาให้ต่ำกว่าคู่แข่ง
ในปี 2490 คัมพรัด เริ่มต้นขายเฟอร์นิเจอร์ที่ทำขึ้นโดยช่างฝีมือท้องถิ่น ก่อนที่อีก 4 ปีต่อมา หนุ่มนักธุรกิจไฟแรงจะเริ่มพิมพ์ “แคตตาล็อกสินค้า” ส่งถึงมือลูกค้าทางไปรษณีย์ แคตาล็อกซึ่งเวลานี้พิมพ์สู่มือลูกค้าถึง 200 ล้านฉบับต่อปี ใน 33 ภาษา
การปฏิวัติวงการเฟอร์นิเจอร์ด้วยสินค้าที่ลูกค้าสามารถประกอบเองได้เริ่มต้นขึ้นเมื่อปี 2499 เมื่อ “พนักงานคนหนึ่ง” แนะนำว่า “ขาโต๊ะ” นั้นควรที่จะถอดออกได้เพื่อให้สามารถแพ็คใส่รถได้พอดี
สองปีต่อมา คัมพรัด เปิด “อิเกีย” สาขาแรกในเมืองเอล์มฮัลต์ ห่างจากเมืองบ้านเกิดไปทางตอนใต้ ก่อนที่ในปี 2513 อิเกีย จะขยายสาขาไปสร้างความยิ่งใหญ่ในยุโรป อเมริกาเหนือ เอเชีย ไม่เว้นแม้แต่ตะวันออกกลางได้สำเร็จ
ปัจจุบัน “อิเกีย” มีสาขาอยู่ในทุกๆทวีปทั่วโลกจำนวน 403 สาขา มีพนักงานจำนวน 190,000 คนทั่วโลก สร้างรายได้มากถึง 38,000 ล้านยูโร หรือราว 1.48 ล้านล้านบาทต่อปี
ความสำเร็จนี้มาจากชายที่ชื่ออิงวาร์ คัมพรัด ผู้ใช้เพียงรถวอลโว่เก่าๆ ใส่เสื้อผ้าจากร้านค้าราคาประหยัด และนำข้าวกล่องไปกินที่ทำงานเสมอ
