| ผู้เขียน | โกวิท วงศ์สุรวัฒน์ |
|---|
สงครามย่อยๆ เกิดขึ้นอีก 2 แห่งภายในอาณาเขต ของสหภาพโซเวียตเดิมนอกเหนือจากยูเครน
สหภาพโซเวียต เป็นประเทศที่ก่อตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 30 ธันวาคม พ.ศ.2465 (ตรงกับสมัย ร.6 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์) เป็นประเทศที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก มีพื้นที่รวมมากกว่า 22,400,000 ตารางกิโลเมตร คือประมาณ 1 ใน 6 ของพื้นที่ทั้งหมดบนโลก จำนวนประชากรในสหภาพโซเวียตมีมากกว่า 290 ล้านคน ประกอบด้วยผู้คนมากถึง 100 ชนชาติ มีอาวุธนิวเคลียร์มากที่สุดในโลก มีการทหารเข้มแข็งระดับอภิมหาอำนาจ
แต่อย่างไรก็ตามภายในระยะเวลา 69 ปี เมื่อวันที่ 26 ธันวาคม พ.ศ.2534 ประเทศสหภาพโซเวียตก็ล่มสลายลง รัฐต่างๆ ประกาศเป็นประเทศอิสระทั้งหมด 15 ประเทศ ได้แก่ เอสโตเนีย ลัตเวีย ลิทัวเนีย รัสเซีย เบลารุส ยูเครน มอลโดวา จอร์เจีย อาร์เมเนีย อาเซอร์ไบจาน คาซัคสถาน คีร์กีซสถาน ทาจิกิสถาน เติร์กเมนิสถาน และอุซเบกิสถาน
ในบทความนี้ ของดเว้นไม่กล่าวถึงสงครามรัสเซีย-ยูเครนซึ่งอยู่ในข่าวมากว่า 200 วันแล้ว และขอไม่กล่าวถึงการปราบกบฏเชชเนีย ที่นองเลือดของรัสเซียระหว่าง พ.ศ.2535-2549 รวมทั้งสงคราม 5 วันที่รัสเซีย
บุกเข้าในประเทศจอร์เจียเมื่อ พ.ศ.2551 แต่จะขอกล่าวถึงสงครามย่อย 2 สงครามที่เกิดขึ้นระหว่างเดือนกันยายนนี้เอง ระหว่างประเทศที่เป็นเคยเป็นส่วนหนึ่งของสหภาพโซเวียต จากปัญหาที่สืบเนื่องมาจาก
ซากเดนของจักรวรรดินิยมคอมมิวนิสต์สหภาพโซเวียตในอดีต คือ การสู้รบระหว่างอาร์เมเนีย กับอาเซอร์ไบจาน (12-14 กันยายน พ.ศ.2565) และการสู้รบตามแนวชายแดนของประเทศคีร์กีซสถานกับประเทศทาจิกิสถาน (14 กันยายน พ.ศ.2565 และยังคงสู้รบกันอยู่)
สำหรับการปะทะกัน ระหว่างทหารอาร์เมเนียกับทหารอาเซอร์ไบจานในสงครามย่อย เมื่อเดือนกันยายนปีนี้ที่ส่งผลให้ทหารอาร์เมเนียเสียชีวิตไป 49 นาย และทหารอาเซอร์ไบจานเสียชีวิตไป 50 นาย จึงมีการหยุดยิงโดยมีรัสเซียเป็นตัวกลาง ในการปะทะกันครั้งนี้ สืบเนื่องจากสงครามที่ยืดเยื้อมาตั้งแต่ พ.ศ.2531-2537 รอบหนึ่งและมีสงครามรอบที่ 2 เมื่อ พ.ศ.2563 เป็นเวลา 1 เดือน 2 สัปดาห์ ซึ่งเป็นสงครามที่รุนแรงมากถึงขนาดต้องอพยพประชาชนออกจากพื้นที่ความขัดแย้งคือ ดินแดนนากอร์โน-คาราบัค
สงครามระหว่างอาร์เมเนียและอาเซอร์ไบจาน มีสาเหตุสำคัญมาจากข้อพิพาทเรื่องกรรมสิทธิ์ในภูมิภาคนากอร์โน-คาราบัค ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของประเทศอาเซอร์ไบจานที่มีประชากรส่วนใหญ่เป็นชาวมุสลิม แต่ในภูมิภาคนี้ นากอร์โน-คาราบัค ก็มีชนกลุ่มน้อยชาวอาร์เมเนียที่นับถือศาสนาคริสต์อาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก ความขัดแย้งที่เกิดขึ้นจึงไม่ใช่แค่เรื่องทางการเมือง ทว่ามีประเด็นทางศาสนาเข้ามาเกี่ยวข้องด้วย ทั้งสองประเทศเคยเป็นส่วนหนึ่งของสหภาพโซเวียต ซึ่งล่มสลายไปช่วงปลายปี พ.ศ.2534 ทำให้เกิดสงครามเต็มรูปแบบแล้วถึง 2 ครั้งดังที่กล่าวมาแล้ว โดยสงครามที่เกิดขึ้นมีรัสเซียสนับสนุนอาร์เมเนียและประเทศตุรกีสนับสนุนประเทศอาเซอร์ไบจานจึงมีการปะทะกันอยู่เสมอ
สำหรับสงครามย่อยทางด้านชายแดนระหว่างประเทศคีร์กีซสถาน กับ ประเทศทาจิกิสถาน ก็เช่นกันที่เป็นสงครามที่ยืดเยื้อเนื่องมาจากทั้งคีร์กีซสถานและทาจิกิสถาน ก็มีปัญหาเหมือนประเทศต่างๆ ภายในสหภาพโซเวียตที่มีปัญหาเรื่องเส้นแบ่งเขตแดนกับประเทศเพื่อนบ้านหลังจากที่สหภาพโซเวียตล่มสลาย แต่ปัญหาระหว่างคีร์กีซสถานและทาจิกิสถานออกจะหนักเป็นพิเศษ เพราะพื้นที่กินระยะทางมากกว่า 1 ใน 3 ของรอยต่อเขตแดนระหว่างทั้งสองประเทศ ซึ่งมีความยาวถึง 1,000 กม. และเกิดเป็นสงครามโดยสงครามครั้งแรกเกิดขึ้นในช่วงปลายเดือนเมษายนปีที่แล้ว (พ.ศ.2564) มีเหตุปะทะรุนแรงเกิดขึ้นจากข้อพิพาทเกี่ยวกับอ่างเก็บน้ำและสถานีจ่ายน้ำบนแม่น้ำอิสฟาราที่สองชาติต่างอ้างกรรมสิทธิ์ เกิดการสู้รบกัน 3 วันจึงมีการหยุดยิง แต่ทางฝ่ายทาจิกิสถานไม่ระบุถึงความเสียหายจากการปะทะ ขณะที่ทางฝ่ายคีร์กีซสถานแถลงว่า มีเจ้าหน้าที่เสียชีวิต 31 ราย และบาดเจ็บอีกกว่า 150 คนในเหตุความรุนแรงตั้งแต่วันพฤหัสบดี นอกจากนี้ การปะทะกันยังทำให้ประชาชนกว่า 10,000 คนต้องอพยพด้วย
สำหรับการปะทะทางทหารอย่างประปราย ด้วยการยิงปืนใหญ่ตอบโต้กันไปมาระหว่างคีร์กีซสถานกับทาจิกิสถานของปีนี้ (พ.ศ.2565) เริ่มตั้งแต่เดือนมกราคมแล้วจนกระทั่งวันที่ 14 กันยายนที่ผ่านมาจึงมีการปะทะกันทางทหารอย่างหนัก 2 วันก็มีการตกลงหยุดยิงแต่ทั้ง 2 ฝ่ายไม่หยุดยิงกันจริงๆ จึงมีการสู้รบจนกระทั่งขณะนี้โดยฝ่ายคีร์กีซสถานแถลงว่าสูญเสียผู้คนไปแล้ว 24 คน บาดเจ็บ 87 คน และทำการอพยพประชาชนชาวคีร์กีซจากเขตสงครามแล้ว 136,000 คน
ส่วนทางทาจิกิสถานอ้างว่า ชาวทาจิกจำนวน 15 คนเสียชีวิตจากกระสุนปืนใหญ่ของทางคีร์กีซสถานยิงมาที่มัสยิดในเขตของทาจิกิสถาน
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง
- สงครามยูเครน คือสัญญาณ ของการสิ้นสุด ‘จักรวรรดิสุดท้าย’ ของยุโรป
- เรือบรรทุกเครื่องบินสร้างขึ้นเองของอินเดียเข้าประจำการแล้ว
- ข่าวใหญ่ของรักบี้โลก : ทีมสิงโตภูเขา เอาชนะทีมออลแบล๊กที่นิวซีแลนด์เป็นครั้งแรก
-
ฟันธง : นายกรัฐมนตรีคนต่อไปของอังกฤษ คือนางแมรี เอลิซาเบธ ทรูส
