| ที่มา | อาทิตย์สุขสรรค์ มติชนรายวัน |
|---|---|
| ผู้เขียน | ชม นำพา [email protected] |
| เผยแพร่ |
จั่วหัวมาเรื่องคนเมืองหลวงปลูกผักกินเอง หลายคนคงจะส่ายหัวไม่เอาด้วย ไหนจะต้องปลูก ต้องรอ ต้องดูแลยิบย่อยจิปาถะเสียเวลาทำมาหากินในเมืองหลวงที่แสนจะรีบเร่ง
แต่ถ้าลองนึกถึงโรคภัยไข้เจ็บทุกวันนี้ คนใกล้ตัวล้มหมอนนอนเสื่อเป็นว่าเล่น ล้วนแล้วแต่มีต้นเหตุจากการกินทั้งนั้น
มันน่าเศร้าไม่น้อยที่ชาวออฟฟิศเมืองกรุงอย่างเราๆ เลือกอะไรแทบไม่ได้เลย กระทั่งผักแทนที่จะมีคุณประโยชน์ก็ยังอุดมไปด้วยสารพิษ สารเคมีเข้าไปสะสมในร่างกายโดยไม่รู้ตัว
แล้วถ้าอยากกินผักที่แน่ใจว่าปลอดสารพิษแน่ๆ ทำยังไง ถ้าไม่ซื้อสินค้าออร์แกนิคในราคาแพง ก็หนีไม่พ้นต้องลงมือปลูกเองเป็นแน่แท้
ไม่รู้จะเริ่มยังไง อาทิตย์นี้เรามีหนังสือมาฝาก ชื่อ “ปลูกเองกินเอง เมนูอร่อยจากสวนครัวคนเมือง Food from my city garden” ของสำนักพิมพ์ มติชน เรานี่เองค่ะ พิมพ์ครั้งแรกเมื่อ 4 ปีที่แล้ว เขียนโดย คุณนันทนา ปรมานุศิษฏ์ นักเขียนผู้ซึ่งผ่านมาหมดทั้งงานข่าว สารคดี อีเวนต์ โฆษณา ปัจจุบันเป็นนักเขียนอิสระ สนใจเรื่องสังคม วัฒนธรรม โดยเฉพาะเรื่องอาหารและเกษตรกรรม
“เป็นเด็กเมืองหลวงที่ใฝ่ฝันว่าจะไปใช้ชีวิตอยู่ต่างจังหวัด ปลูกผัก ทำสวน เลี้ยงปลา เลี้ยงเป็ดไล่ทุ่ง” เธอฝันไว้อย่างนั้น แต่ความเป็นจริงที่ไม่อาจปฏิเสธได้คือที่บ้านเท่าแมวดิ้นตายในเมืองหลวงที่ต้องอยู่กับมัน
และเมื่อวัยล่วงเลยแตะเลขห้า สุขภาพเริ่มเป็นประเด็นหลักในพูดคุยเมาธ์มอยกับเพื่อนฝูง เธอเริ่มมองหาที่ว่างอันน้อยนิดจากพื้นที่พักอาศัย 55 ตารางวา ที่สร้างตัวบ้านเกือบเต็มพื้นที่แล้ว แต่พบว่ายังมีพื้นที่เป็นดินกว้างประมาณ 50 เซนติเมตร ยาวตลอดแนวรั้วบ้าน รู้อย่างนี้แล้วจะรออะไร มาดูวิธีปลูกผักสวนครัวของเธอกัน
พาร์ตแรกแน่นอนว่าเป็นการแนะนำมือใหม่หัดปลูก หากไม่มีดินก็ต้องใช้กระถาง อธิบายกระถางแต่ละชนิดใช้ปลูกอะไร ใช้แบบไหน และการเตรียมอุปกรณ์ที่ต้องมี วัสดุปลูกมีอะไรบ้าง ใช้ปุ๋ยแบบไหน ปุ๋ยหมักทำยังไง ไปถึงเมล็ดพันธุ์ที่ใช้ โดยไม่ลืมที่จะบอกแหล่งซื้อขายไว้ในหนังสือด้วย
ใครอยากรู้ว่ามีวิธีปลูกอะไรบ้าง บอกเลยว่าเยอะมาก ตั้งแต่ กะเพรา โหระพา แมงลัก…มิตรรักในครัวไทย ผักชี…ผักที่ปลูกยากที่สุดจริงหรือ ผักชีลาว…ใช้มากในอาหารต่างแดน ผักชีฝรั่ง…ที่ไม่เห็นในอาหารฝรั่ง ขึ้นฉ่าย…โปรดฟังอีกครั้งฉันชื่อ “ขึ้นฉ่าย” แต่ละชนิดผักจะมีเกร็ดเล็กเกร็ดน้อยสอดแทรกอยู่ทุกเรื่อง
เดี๋ยวจะเปิดเนื้อหาบางส่วนมาเรียกน้ำย่อยคนรักผักกันซักนิด
“กะเพรา โหระพา แมงลักนั้นนับว่าเป็นผักสมุนไพรที่ใช้มากที่สุดในครัวไทย ปลูกไว้เถิดรับรองว่าได้ใช้ประโยชน์อย่างคุ้มค่า ฉันขอรวมเอาใบยี่หร่าหรือกะเพราควายไว้ด้วย เพราะว่าในเมืองกรุงนั้นหาซื้อได้ยากยิ่ง เวลาทำอาหารใต้ทีก็ต้องวิ่งหากันให้วุ่น ต้องไปหาเอาตามตลาดชานเมือง หรือตลาดชาวใต้
วิธีปลูกก็ง่ายที่สุด คือ ชำเอาจากกิ่งที่เราซื้อมาจากตลาดนั่นเอง หรือจะซื้อเมล็ดเป็นซองมาโรยก็ได้ โรยห่างๆ กัน เมื่องอกและแข็งแรงดีแล้วจึงย้ายขยายกระถาง ส่วนวิธีชำกิ่ง เมื่อซื้อผักมาแล้วเด็ดใบไปใช้ให้เหลือใบที่ยอดสัก 2-3 ใบก็พอ รวมถึงใบเล็กๆ ที่แตกตามข้อกิ่ง เลือกกิ่งกลางๆ อย่าอ่อนเกินไปหรือแก่เกินไป นำลงชำในกระถางวางไว้ในที่ร่ม ไม่กี่วันก็จะฟื้นตัว เมื่อต้นแข็งแรงดีแล้ว ก็นำออกวางในที่มีแดด รดน้ำสม่ำเสมอ อย่าให้ขาดน้ำขาดแดดเชียวเดี๋ยวจะเฉาเอา นานๆ ทีก็เอาปุ๋ยหมักหรือปุ๋ยคอกมาโรยใส่รับรองว่าใบจะเขียวอบขึ้นทันที
ต้นเหล่านี้ถือเป็นพืชอย่างแรกๆ ที่ควรปลูกในสวนครัวเพราะปลูกง่าย ใช้บ่อย การดูแลที่สำคัญคือ หมั่นตัดยอดไปใช้ ขยับทำกับข้าวบ่อยๆ มีแต่จะงอกงามขึ้นเท่านั้น หากเราไม่ตัดยอดปล่อยให้มันออกดอกมากๆ ต้นก็จะโทรม แคระแกร็น และแก่ตาย
การขยายพันธุ์ก็ทำเหมือนเดิมโดยนำกิ่งที่ตัดมาใช้ชำไปเรื่อยๆ และปล่อยให้ออกดอกบ้างเพื่อเก็บเมล็ดมาโรยต่อ และล่อผึ้งมาช่วยผสมเกสรให้พืชอย่างอื่น”
ในเล่มนี้ยังมีผักอีกเป็นสิบๆ อย่างที่เขียนไว้อย่างละเอียด ให้ลองเลือกปลูกตามได้ ไม่ว่าจะเป็น ต้นหอม หอมแย้ กุยช่าย สาระแหน่ ผักบุ้ง ผักกวางตุ้ง ชุนฉ่าย ผักกาดหิ่น ผักคะน้า ปูเล่ ผักกาดขาว ผักกาดหอม เรดโอ๊ก กรีนโอ๊ก จิงจูฉ่าย แคขาว แคแดง ชะอม มะเขือเทศ มะเขือพวง มะเขือเปราะ มะเขือยาว มะเขือม่วง บวบ แตงกวา แตงร้าน ถั่วฝักยาว ถั่วพู ตะไคร้ ขิง ข่า ขมิ้น กระชาย หัวไชเท้า ชมจันทร์ มะรุม อัญชัน หม่อน พริกหวาน พริกไทย ชะพลู หูเสือ คาวตอง ผักเผ็ด ผักคะแยง ผักปลัง ผักโขม ผักแพว ใบบัวบก ผักเป็ดญี่ปุ่น เตยหอม ย่านาง กระเจี๊ยบมอญ กระเจี๊ยบแดง มะกรูด มะนาว ส้มจี๊ด ตะลิงปลิง มะเฟือง มะดัน มะยม มะกอก ชะมวง ผักเหลียง ยอ ตำลึง อ่อมแซ่บ ผักหวานบ้าน คันทรง ว่านกาบหอย โสมไทย ผักกระสัง และกระถิน
ทั้งหมดเป็นผักที่ครอบคลุมอาหารไทยเกือบทุกชนิดแล้ว ต้องดูกันเอาเองว่าใครชอบผักอะไรแล้วลองปลูกตาม หมดจากวิธีปลูก ช่วงท้ายเล่มยังมีเมนูจากสวนครัวมาแนะนำเป็นไกด์ไลน์อีกราว 30 เมนู เห็นแล้วชวนน้ำลายสอทั้งนั้น สนใจหนังสือเล่มนี้โทรสั่งที่สำนักพิพ์มติชนกันได้เลยที่เบอร์ 0-2589-0020 ต่อ 3350-3351
