ปัญหาใหญ่ของคนกรุงอย่างหนึ่งคือปัญหาเรื่องคนช่วยทำงานบ้าน หรือ “คนใช้” ความจริงต้องเรียกว่า “คนรับใช้” ไม่ใช่ “คนใช้เรา” แต่เราเรียกสั้นๆ ว่า “คนใช้” ผลที่สุดเขาก็ “ใช้” เราจริงๆ
บางครอบครัวเอาใจคนใช้มากกว่าพ่อแม่เสียอีก เพราะกลัวแกจะไม่อยู่ด้วย แกเลยเล่นแง่ได้ตามสบาย ขอขึ้นเงินเดือนได้ตามใจชอบ ยิ่งครอบครัวที่แม่บ้านเพิ่งคลอดลูกตัวเล็กๆ ยิ่งมีความจำเป็นต้องอาศัยคนช่วยทำงานบ้านและดูแลเลี้ยงดูลูก จึงต้องงอนง้อคนใช้เป็นพิเศษ
ส่วนมากเขาไม่ค่อยอยากเป็นคนใช้ ทั้งๆ ที่เงินก็ดี อยู่ฟรี กินฟรี เขามักจะสมัครไปเป็น “สาวฉันทนา” ตามโรงงานมากกว่า แม้เงินเดือนจะน้อย มิหนำซ้ำต้องเช่าบ้านอยู่ รายได้ชักหน้าไม่
ถึงหลัง
ผมเคยสงสัยเหมือนกันว่าทำไมจึงเป็นเช่นนั้น คำตอบที่ได้ก็คือ อยู่โรงงานเป็นอิสระดี ได้เที่ยวกับเพื่อนๆ ไปไหนมาไหนวันหยุดได้ตามสบาย ไม่ต้องมาอยู่ประจำแต่ในบ้าน ถึงมันจะสบายดีก็เถอะไม่เอา
ดีกว่าว่ากันอย่างนั้น
สำหรับบ้านผมเองมีคนใช้เข้าๆ ออกๆ โหลหนึ่งพอดี บางคนก็อยู่ประเดี๋ยวประด๋าว เพราะถูกเชิญให้ออกไปเสีย ขืนอยู่ไปเดี๋ยวเกิดเรื่อง
จะว่าไปแล้วครอบครัวเราค่อนข้างใจดี ไม่จู้จี้กับคนใช้ ถือเขาเหมือนสมาชิกครอบครัวคนหนึ่ง เรากินอะไร เขาก็ได้กินอย่างนั้น งานการในบ้านก็มีให้ทำน้อย ก็น่าจะไม่มีปัญหา แต่เขาก็ไม่ค่อยอยากอยู่กับเราด้วยเหตุผลที่ว่ามาข้างต้น
มีอยู่รายเดียวที่ผมต้องเชิญให้ออก เพราะแกมิได้ทำตัวเป็นคนใช้ครอบครัวผมอย่างเดียว แต่แกบำเพ็ญตนเป็น “อาจารย์เข้าทรง” ของชาวบ้านละแวกนั้นด้วย กว่าผมจะรู้เรื่อง แกก็เป็นที่เคารพนับถือของชาวบ้านแล้ว
ตอนนั้นเราแต่งงานกันใหม่ๆ เช่าบ้านอยู่ที่ซอยสารภี 3 ผมทำงานสอนหนังสืออยู่ที่มหาวิทยาลัยแห่งหนึ่ง ภรรยาทำงานที่โรงพยาบาลแห่งหนึ่ง เราต้องออกจากบ้านตั้งแต่เช้า ทิ้งบ้านให้อยู่ในความดูแลของคนใช้ชื่อ “คำ” คนเดียว กว่าจะกลับก็ประมาณ 6 โมงเย็น
ขณะที่เราไม่อยู่บ้านนี่แหละ คำแกตั้งตนเป็นหมอเข้าทรงดิ้นตึงตังๆ พูดจาเหมือนเจ้าเจี้ยวที่ไหนเข้าสิงก็ไม่ทราบ ชาวบ้านแถวนั้นเชื่อถือไปตามๆ กัน ดูเหมือนเรียกตัวเองว่า “เจ้าแม่คำแก้ว” เมื่อ
เจ้าแม่ประทับทรงแล้วสามารถบอกได้ว่าของใครหายไป แล้วคนลักษณะไหนเอาไป จะได้คืนหรือไม่ รวมทั้งบอกได้ว่าญาติพี่น้องที่ตายไปแล้วไปเกิดที่ไหน อยู่สบายดีหรือเปล่า อะไรเหล่านี้ เป็นต้น
เรื่องเหล่านี้ดำเนินไปในบ้านผม โดยที่ผมและภรรยาไม่รู้เลย จนกระทั่งวันหนึ่งผมก็เริ่มรู้เบาะแส
วันหนึ่งมีคนถามหาคำ ผมถามว่าเรื่องอะไร เขาว่าของเขาหายมาตามคำไปดูให้ ผมดุเอาว่า
“อะไร! ของหายก็หาเองสิ มายุ่งอะไรกับเด็กรับใช้เราด้วย”
เขาบอกว่า ให้คำนั่งทางในดูให้ ผมจึงเอะใจ จากนั้นมาก็คอยสังเกตพฤติกรรม จนรู้แน่ว่าแกเอาบ้านเราเป็นที่เข้าเจ้าทรงผี
อยู่มาวันหนึ่งผมกลับจากที่ทำงานตอนกลางวัน เพื่อพิสูจน์ข้อสงสัย พอมาถึงบ้าน แม่เจ้าโว้ย! คนแน่นบ้านทีเดียว ล้นออกมาถึงระเบียงบ้าน เขาบอกว่าเขากำลังเข้าทรง เจ้าแม่กำลังประทับทรง
ผมรีบจอดรถนอกบ้าน เปิดประตูบ้าน (ซึ่งไม่ได้ล็อก) เข้าไปตะโกนเสียงดังว่า เจ้าพ่อเจ้าแม่บ้าบอที่ไหนมาวุ่นวายบ้านกู เดี๋ยวพ่อเตะคอหัก
เจ้าแม่กำลังดิ้นตึงตังๆ อยู่พอดี พอได้ยินเสียงผมก็หยุดเต้นแล้วลุกขึ้นอย่างตระหนกตกใจ ประชาชนไม่ต่ำกว่ายี่สิบคนแตกฮือ ผมสบถไปสองสามคำ จำไม่ได้ว่าพูดอะไรด้วยความโกรธ
ตั้งแต่นั้นต่อมาไม่มีเจ้าแม่อะไร “ลง” ที่บ้านผมอีก เพราะคาดโทษไว้ว่า ถ้าไม่อยากเจ็บตัว อย่ามาหลอกลวงชาวบ้านอย่างนี้อีก
เด็กคนนี้พื้นเพเดิมอยู่จังหวัดกาฬสินธุ์ ผมจำไม่ได้แล้วว่ามาอยู่บ้านผมเพราะเหตุใด เพิ่งรู้ประวัติเบื้องหลังของแกหลังจากเกิดเรื่องนี้ขึ้น ว่ากันว่าก่อนจะมาอยู่บ้านผม แกเป็นคนใช้ครอบครัวคนจีนครอบครัวหนึ่ง อาม้าแกค่อนข้างจู้จี้ ใช้งานหนักมาก เด็กคนนี้มันก็ขี้เกียจอยู่ด้วย ขี้เกียจทำงาน จึงคิดหาวิธีเลี่ยงงาน
วันหนึ่งแกดิ้นตูมตามๆ พูดเหมือนเจ้าเข้า เจ้าของบ้านกลัวตัวสั่น แกเลยอ้างว่าแกเป็นเจ้าแม่ น้องสาวเจ้าแม่กวนอิม (ชื่อกวนอะไรก็จำไม่ได้) บอกว่าเด็กชื่อคำ (ชี้ที่อกตัวเอง) นี้เป็นลูกสาวของเจ้าแม่เอง
“ลื้อรู้ไว้เสียด้วย อีม่ายช่ายคนใช้ธรรมดานะ อีเป็นลูกสาวอั๊วนะ” ทำเสียงขู่
“รู้เลี้ยวเจ้าค่ะ” อาม้าตอบเสียงสั่น
“รู้แล้วก็อย่าใช้งานอีมากนะ เหลียวอั๊วหักคอนะ ต่อแต่นี้จงให้อีพักผ่อนมากๆ วันเสาร์วันอาทิตย์ก็พาอีไปตากอากาศชายทะเลบ้าง” เจ้าแม่ออกคำสั่ง
อาม้าก็รับปากรับคำด้วยความกลัว
ตั้งแต่นั้นมาคนใช้ตัวดีอยากกินอะไร อยากไปไหน อาแป๊ะอาม้าจัดการบริการให้ทุกอย่าง จนไม่รู้ว่าใครเป็นนาย ใครเป็นคนใช้กันแน่
แกมาอยู่กับผม ขี้เกียจทำงานบ้านจึงงัดเอา “ลูกไม้เก่า” มาใช้กับผมบ้าง หารู้ไม่ว่าผมมันเซียนปราบผีตัวยง ก็เลยหลอกไม่สำเร็จ
ป่านนี้ไม่รู้ว่าคนใช้มหาภัยคนนี้ไปประทับทรงอยู่ที่บ้านไหนสิครับ
