| ที่มา | Strong Solar Storm Sparked Planet-Wide Aurora on Mars - space.com |
|---|
จะเกิดอะไรขึ้น หากจู่ ๆ ท้องฟ้าทั่วทั้งดาวเคราะห์เกิดสว่างพรึ่บขึ้นมาทั่วทั้งดวง หากเกิดบนโลก คนทั้งโลกคงจะต้องแตกตื่นโกลาหลเพราะคิดว่าวาระสุดท้ายของโลกจะมาถึงเป็นแน่
สิ่งนี้ได้เกิดขึ้นแล้วเมื่อวันที่ 11 กันยายนที่ผ่านมา แต่โชคดีที่เกิดบนดาวอังคาร ไม่ใช่บนโลก
เหตุการณ์นี้ได้รับการบันทึกโดยยานสำรวจดาวอังคารหลายลำที่กำลังปฏิบัติภารกิจอยู่บนดาวอังคารทั้งภาคพื้นดินและจากวงโคจร โดยเฉพาะจากยาน มาเวน ของนาซา ซึ่งวัดความความเข้มของรังสีอัลตราไวโอเลตจากบรรยากาศได้รุนแรงกว่าที่เคยบันทึกไว้ถึง 25 เท่า ส่วนเครื่องวัดรังสีที่อยู่บนรถคิวริโอซิตีก็วัดระดับของรังสีบนพื้นผิวดาวอังคารได้เข้มข้นกว่าระดับสูงสุดที่เคยบันทึกไว้ได้ถึงสองเท่า
ภาพแสดงการลุกโพลงอย่างฉับพลันในรังสีอัลตราไวโอเลตที่ถ่ายในระหว่างวันที่
(จาก NASA/GSFC/Univ. of Colorado)
ปรากฏการณ์นี้คือแสงเหนือใต้คล้ายกับที่เกิดขึ้นบนโลก แสงเหนือใต้ เกิดขึ้นจากพายุสุริยะทำอันตรกิริยากับบรรยากาศชั้นบน พายุสุริยะเกิดขึ้นจากการปะทุครั้งใหญ่ของการพ่นมวลคอโรนา เมื่อพายุสุริยะพัดเข้าใส่โลก จะกระตุ้นให้เกิดแสงเหนือใต้ซึ่งมองเห็นได้ในเขตขั้วโลกทั้งเหนือใต้ ในกรณีที่รุนแรง พายุสุริยะอาจรบกวนระบบสื่อสารวิทยุ หรือถึงกับทำลายระบบสายส่งไฟฟ้าได้
แต่ที่ดาวอังคาร บางสิ่งต่างไป สนามแม่เหล็กบนดาวดาวอังคารไม่เข้มข้นอย่างของโลก จึงไม่แรงพอที่จะกวาดต้อนอนุภาคในลมสุริยะไปกระทบบรรยากาศเฉพาะที่ขั้วดาวดังเช่นบนโลก เมื่อดาวอังคารได้รับพายุสุริยะ จึงเกิดแสงเหนือใต้ (ที่ไม่ได้เกิดเฉพาะขั้วเหนือใต้) ลุกสว่างขึ้นในย่านรังสีอัลตราไวโอเลตทั้งดวง
“ดาวอังคารสว่างพรึ่บขึ้นมาทั้งดวงเหมือนหลอดไฟเลย” โซนัล เจน หนึ่งในคณะทำงานของอุปกรณ์ถ่ายภาพอัลตราไวโอเลตของมาเวนเปรียบ
ระดับรังสีที่วัดได้ถือว่าเป็นอันตรายต่อมนุษย์ เมื่อพายุสุริยะพัดกระทบบรรยากาศ จะทำให้เกิดรังสีคอสมิกทุติยภูมิตกลงถึงพื้นผิวได้ หากขณะนั้นมีมนุษย์อวกาศอยู่บนดาวอังคาร จะต้องรีบหาที่กำบังมิให้ร่างกายรับรังสีนั้น ดังนั้นการศึกษาปรากฏการณ์นี้จะช่วยให้นักดาราศาสตร์เข้าใจว่ากัมมันตภาพสุริยะมีผลต่อสภาพแวดล้อมของดาวอังคารได้อย่างไร ซึ่งเป็นประโยชน์ในการวางแผนป้องกันมนุษย์ที่จะไปปฏิบัติภารกิจบนดาวอังคารจากรังสีอันตรายในอนาคต
