นักวิชาการ ย้ำ รัฐธรรมนูญ 60 กำลังเกิดวิกฤต คนไม่ยอมรับนับถือ ถึงเวลาต้องปฎิรูป
เมื่อวันที่ 11 กันยายน ผศ.ดร.พรสันต์ เลี้ยงบุญเลิศชัย อ.คณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์ข้อความแสดงความเห็นถึงกรณีการยืนญัตติแก้ไขรัฐธรรมนูญของฝ่ายค้านและฝ่ายพรรคร่วมรัฐบาลที่เกิดขึ้นในขณะนี้ โดยระบุว่า
ขณะนี้ค่อนข้างเห็นภาพชัดเจนมากขึ้นและไปในแนวทางเดียวกัน ทั้งในภาคการเมือง (ฝ่ายค้าน ฝ่ายรัฐบาล คณะกรรมาธิการวิสามัญศึกษาแนวทางแก้ รธน. ซึ่งเป็นส่วนผสมของทั้งพรรคการเมืองฝ่ายค้านและรัฐบาล) และภาคประชาชน (ที่ออกมาเรียกร้องคัดค้านรัฐบาล) ว่า เห็นควรให้มีการจัดตั้งสภาร่างรัฐธรรมนูญเพื่อจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ สำหรับผมแล้วหากพิจารณาผ่านกรอบของหลักวิชากฎหมายรัฐธรรมนูญ สามารถอธิบายได้อย่างน้อย 3 ประการ ดังนี้
1. รัฐธรรมนูญ 60 มีปัญหาในแง่ที่มาในการจัดรัฐธรรมนูญ กล่าวให้ชัดเจนยิ่งขึ้น รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบันถูกมองว่ามีที่มาที่ไม่สอดคล้องกับหลักประชาธิปไตย หาได้มีจุดยึดโยงกับประชาชนไม่ จึงไม่สามารถสร้าง หรือทำให้ประชาชนเกิดความรู้สึกของ “ความเป็นเจ้าข้าวเจ้าของ” ในรัฐรรมนูญในฐานะ “สัญญาประชาคม” (Social Contract) ได้
2. ภายหลังจากที่รัฐธรรมนูญ 60 มีผลบังคับใช้ ระบบการเมืองและระบบกฎหมายซึ่งเชื่อมโยงกับโครงสร้างทางสังคมอันเป็นผลผลิตโดยตรงมาจากรัฐธรรมนูญ ไม่สามารถที่จะสร้าง “ความไว้เนื้อเชื่อใจสาธารณะ” (Public Trust) ให้แก่ภาคการเมืองและประชาชนได้ แต่กลับถูกตั้งคำถามอย่างมากและกว้างขวางถึงความมีประสิทธิภาพและความเสมอภาคของระบบการเมืองและระบบกฎหมายของกติกาสูงสุดของประเทศฉบับนี้
3. ด้วยผลจากข้อ 1. และ 2. ตามหลักกฎหมายรัฐธรรมนูญจึงอาจกล่าวได้ว่า รัฐธรรมนูญ 60 กำลังตกอยู่ในสภาวะ “วิกฤตความชอบธรรมของรัฐธรรมนูญ” (Crisis of Constitutional Legitimacy) ซึ่งเป็นปัจจัยหนึ่งที่จะนำไปสู่สภาวะ “วิกฤตระบอบรัฐธรรมนูญ” (Constitutional Crisis) ที่อาจส่งผลให้สถาบันการเมืองภายใต้โครงสร้างรัฐธรรมนูญ 60 ไม่สามารถทำหน้าที่ของตนเองได้ในท้ายที่สุด ดังที่เคยเกิดขึ้นมาแล้วกับรัฐธรรมนูญ 50
เมื่อรัฐธรรมนูญ 60 ไม่ได้รับการยอมรับนับถืออย่างมีนัยสำคัญตามที่ได้กล่าวมาแล้วข้างต้น จึงย่อมส่งผลต่อความน่าเชื่อถือในระบบการเมืองและระบบกฎหมาย และที่สำคัญคือ เป็นการสั่นคลอนและผุกร่อนต่อสถานะความเป็น “กฎหมายสูงสุดของประเทศ” อย่างปฏิเสธไม่ได้
#ถึงเวลาปฏิรูปรัฐธรรมนูญ
อ่านบทความที่เกี่ยวข้อง –
‘พรสันต์ เลี้ยงบุญเลิศชัย’ ถอดรหัสวิกฤตรัฐธรรมนูญ วิเคราะห์ ‘ฉบับนี้อาจอยู่ไม่เกิน3ปี’
‘พรสันต์ เลี้ยงบุญเลิศชัย’ จับสัญญาณ วิกฤตรัฐธรรมนูญปะทุ นับถอยหลังวิกฤตการเมืองรอบใหม่