ตัวแทนภาคปชช. ยื่นผู้ตรวจการแผ่นดินส่งศาลรธน. วินิจฉัย หลังถูกตัดสิทธิลงคะแนนเลือกตั้ง อบจ. เหตุย้ายทะเบียนบ้านไม่ถึง 1 ปี ชี้ เป็นการลิดรอนสิทธิเสรีภาพ สร้างความไม่เป็นธรรม
เมื่อเวลา 11.00 น. วันที่ 18 ธันวาคม ที่สำนักงานผู้ตรวจการแผ่นดิน นายอัมรินทร์ สายจันทร์ นักกฎหมายไอลอว์ ในฐานะตัวแทนประชาชนผู้ถูกตัดสิทธิเลือกตั้งนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดและสมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนจังหวัด (อบจ.) เนื่องจากย้ายบ้านก่อนการเลือกตั้งไม่ถึง 1 ปี ยื่นคำร้องขอให้ผู้ตรวจการแผ่นดิน เสนอเรื่องให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยว่า พ.ร.บ.เลือกตั้งท้องถิ่น มาตรา 38 ( 3 ) เป็นบทบัญญัติที่ละเมิดสิทธิเสรีภาพ สร้างความไม่เป็นธรรมแก่ประชาชนเกินสมควรแก่เหตุและขัดแย้งต่อรัฐธรรมนูญหรือไม่ เนื่องจากเห็นว่าการกำหนดให้ผู้มีสิทธิเลือกตั้ง อบจ. ต้องมีชื่อในทะเบียนบ้านไม่น้อยกว่า 1 ปีนั้น ขัดกับสิทธิเสรีภาพในการเลือกตั้ง สิทธิในการเลือกถิ่นที่อยู่ รวมทั้งการมีส่วนร่วม ในการปกครองส่วนท้องถิ่น เพราะตามมาตรา 106 ของ พ.ร.ป.ว่าด้วยการเลือกตั้ง ส.ส. มีการกำหนดระยะเวลาว่าต้องมีชื่อในเขตเลือกตั้งติดต่อกัน ไม่น้อยกว่า 90 ถึงวันเลือกตั้ง แต่หากมีชื่อในทะเบียนบ้านน้อยกว่า 90 วัน ก็ยังสามารถไปลงคะแนนได้ที่ภูมิลำเนาเดิม แต่กฎหมายเลือกตั้งท้องถิ่นกับมีการกำหนดที่แตกต่างออกไป
“ถ้ากฎหมายหรือระบบให้ความสำคัญ ให้ได้ไปใช้สิทธิเลือกตั้งท้องถิ่นได้มีส่วนร่วมกับระบบการปกครองส่วนท้องถิ่นจริงๆ ก็ต้องวางเงื่อนไข ให้เอื้อต่อการเลือกตั้งมากกว่านี้ แม้จะเข้าใจว่าเป็นเหตุผลที่ต้องการป้องกันการทุจริต การขนคนไปเตรียมรอเลือกตั้ง แต่ผมคิดว่าน่าจะมีมาตรการหรือวิธีการอื่นที่จะป้องกันปัญหา โดยไม่ต้องมาจำกัดสิทธิของคนที่ย้ายบ้าน โดยที่ไม่ได้ทำผิดอะไร” นายอัมรินทร์กล่าว
นายอัมรินทร์ กล่าวอีกว่า การที่กฎหมายเลือกตั้งท้องถิ่นกำหนดให้อยู่ในพื้นที่เลือกตั้งครบ 1 ปี จึงจะสามารถใช้สิทธิ์ได้ ซึ่งมีผลกระทบต่อผู้ที่ไปซื้อบ้าน เรียนหนังสือ ทำงาน ต่างถิ่นจะต้องวางแผนล่วงหน้าถึง 1 ปี ที่พบว่า นอกจากตนเองที่ซื้อบ้านแล้วย้ายเข้าไปอยู่ยังไม่ครบ 1 ปีทำให้ไม่สามารถใช้สิทธิได้ ยังมีผู้ที่รู้จักซึ่งย้ายทะเบียนบ้านวันที่ 23 ธันวาคม 2562 ทำให้ไม่สามารถใช้สิทธิเลือก อบจ.วันที่ 20 ธันวาคม ทั้งที่ขาดเพียง 3 วัน จะครบ 1 ปี ตามที่กฎหมายกำหนด อย่างไรก็ตาม เชื่อว่าเรื่องนี้จะกระทบกับอีกหลายคนที่จะเสียสิทธิในการเลือกตั้งองค์กรท้องถิ่นรูปแบบอื่นที่จะมีขึ้นหลังจากนี้
ด้าน พ.ต.ท.กีรป กฤตธีรานนท์ เลขาธิการสำนักงานผู้ตรวจการแผ่นดิน กล่าวว่าเรื่องนี้เป็นเรื่องที่สำคัญโดยเฉพาะเรื่องสิทธิพลเมือง ที่ผู้ตรวจการแผ่นดินให้ความสำคัญและตระหนักถึงเรื่องนี้ เพราะการเลือกตั้งท้องถิ่นเป็นเรื่องที่ควรส่งเสริม เพื่อเป็นการให้ประชาชนได้เรียนรู้ในการที่จะไปเลือกตั้ง ส.ส.ในระดับประเทศต่อไป ซึ่งก็ต้องไปดูเหตุผลว่า ทำไมกฎหมายถึงมีความแตกต่างกัน ระหว่างการเลือกตั้ง ส.ส. และการเลือกตั้งท้องถิ่น มีที่มาที่ไปในการร่างกฎหมายหรือการวางกฎเกณท์เหล่านี้มีเหตุผลสมควรหรือไม่ เป็นการละเมิดสิทธิของประชาชนหรือไม่ ซึ่งสำนักงานผู้ตรวจการแผ่นดินจะรับเรื่องไว้ เพื่อดำเนินการต่อไป
