เมื่อวันที่ 4 มีนาคมที่ผ่านมา ที่ห้องอเนกประสงค์ ชั้น 1 หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร มีการจัด Open Data Day 2023 Open Data การเมืองไทย เพื่อเตือนความจำและทบทวนบทเรียนจากการเลือกตั้งปี 2562 โดยมีการเปิดเผยข้อมูลเกี่ยวกับการเลือกตั้ง ไม่ว่าจะเป็นข้อมูลก่อนการเลือกตั้ง เช่น รายชื่อ ส.ส. หน่วยเลือกตั้ง จำนวนประชากรที่มีสิทธิเลือกตั้ง และข้อมูลระหว่างถึงหลังเลือกตั้ง ว่ามีอะไรที่เป็นปัญหาบ้าง ควรแก้อย่างไร และเราหวังอะไรที่ก้าวหน้าในการเลือกตั้ง 66 (อ่าน ขยี้แผล ‘เลือกตั้ง 62’ เปิดจุดอ่อน ย้อนบทเรียน ก่อนวันชี้ชะตา #เลือกตั้ง 66)
ในตอนหนึ่ง นายยิ่งชีพ อัชฌานนท์ ผู้จัดการโครงการอินเทอร์เน็ตเพื่อกฎหมายประชาชน (iLaw)ตนเห็นใจฝ่ายปฏิบัติงานของ กกต.ทั้งเรื่องที่กติกาการเลือกตั้งเปลี่ยนไปเรื่อยๆ เปลี่ยนระบบทุกครั้ง แต่อย่างน้อยระบบของปี 2566 ที่แก้มาได้ดีขึ้นแต่มันก็คือ แก้กติกาเลือกตั้งไปเรื่อยๆ และไม่มีอะไรรับประกันว่าหลังปี 2566 จะใช้กติกานี้ไปเรื่อยๆ ทำให้การทำงานต้องปรับเปลี่ยนทุกครั้ง
“ครั้งนี้หลังจากอ่านระเบียบ กกต.แล้วพบว่ามีการให้เปิดเผยใบ ส.ส. 5/18 หรือใบสรุปผลคะแนนประจำหน่วย โดยถ่ายภาพและนำขึ้นเว็บไซต์ภายใน 5 วันหลังจากเลือกตั้งเสร็จ เมื่ออ่านเจอท่อนนี้แล้วรู้สึกสบายใจขึ้น 70% แสวง บุญมี เลขาธิการสำนักงาน กกต. เคยพูดว่าสิ่งที่จะทำในการเลือกตั้งครั้งนี้ คือ ให้แต่ละหน่วยถ่ายภาพและมีกรรมการส่วนกลางคีย์ข้อมูลเพื่อเปิดเผยต่อสาธารณะ แต่สิ่งที่ทราบตอนนี้คือจะมีการเปิดเผยภาพถ่าย และสิ่งที่อยากเห็นมากขึ้นคือข้อมูลของผู้สมัครซึ่งคิดว่า กกต.ก็คงต้องทำเป็นรูปแบบดิจิทัลอัพโหลดขึ้นไป” ยิ่งชีพกล่าว
ยิ่งชีพ เสริมว่า ขอชื่นชม กกต.หลังจากที่ศาลรัฐธรรมนูญตัดสินการนับจำนวนประชากรผู้มีสิทธิเลือกตั้งว่าให้นับประชากรที่มีสัญชาติไทยเท่านั้น จากปัญหาที่เกิดขึ้นในการเลือกตั้งปี 2562 สำหรับการเลือกตั้ง 2566 จะดีขึ้นมาก เพราะภายใน 5 วันจะมีการเปิดเผยคะแนนรายหน่วย
“ผมคิดว่าสิ่งที่เราควรจะทำและเราทำได้ คือ อยากชวนพี่น้องประชาชนไปช่วย กกต.ทำงาน หลังจากปิดหีบ 5 โมงเย็นให้ทุกคนไปที่หน่วยเลือกตั้งใกล้บ้านเพื่อดูการนับคะแนนและช่วยรวมคะแนน และถ่ายภาพกระดานรวมคะแนนและเข้าไปยังเว็บไซต์ vote62 กรอกข้อมูลตัวเลขลงไป ซึ่งจะมีการนำข้อมูลมาตรวจสอบกับกรรมการประจำหน่วยเลือกตั้งอีกครั้ง นี่คือสิ่งที่อยากเห็นแต่ต้องอาศัยพี่น้องประชาชนจำนวนมาก” ผู้จัดการไอลอว์กล่าว
