| ผู้เขียน | โกวิท วงศ์สุรวัฒน์ |
|---|
ในช่วง 2 สัปดาห์ที่ผ่านมานับตั้งแต่วันที่ 28 มีนาคม พ.ศ.2565 เป็นต้นมา มีข่าวดีใน 2 สงครามใหญ่ที่มีทีท่าจะสงบลงได้สำหรับสงครามใหญ่ๆ ในโลกของ 3 ทวีปคือ สงครามกลางเมืองเยเมนในทวีปเอเชียที่เริ่มมา 7 ปีกว่าแล้ว ตั้งแต่ พ.ศ.2557 เพิ่งมีการตกลงหยุดยิงกันเป็นเวลา 2 เดือน เริ่มตั้งแต่วันที่ 2 เมษายน พ.ศ.2565 เริ่มที่สงครามกลางเมืองเยเมนนี้ประมาณว่าได้ฆ่ากันตายไปแล้วกว่า 400,000 ชีวิต และสงครามเอธิโอเปีย-ทิเกรย์ในทวีปแอฟริกา ที่เริ่มมา 16 เดือนแล้ว โดยทางการเอธิโอเปียประกาศหยุดยิงแต่เพียงฝ่ายเดียว สงครามคร่าชีวิตคนกว่า 500,000 คน ส่วนใหญ่ตายเนื่องจากอดอาหาร ส่วนสงครามที่เพิ่งเกิดเมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ปีนี้ระหว่างรัสเซียกับยูเครนก็มีคนตายนับหมื่นคนแล้ว
สงครามแรกเกิดขึ้นที่ภูมิภาคทิเกรย์ เป็นภูมิภาคเหนือสุดของประเทศเอธิโอเปีย ถือเป็นแหล่งกำเนิดของอารยธรรมเอธิโอเปียเพราะมีภูมิทัศน์ที่อ้างในคัมภีร์ไบเบิล มีอนุสรณ์สถานทางประวัติศาสตร์มากมาย จึงเป็นพื้นที่ที่ 2 ศาสนาคือศาสนายูดายและคริสต์ศาสนาเข้ามาในเอธิโอเปีย
สงครามเอธิโอเปีย-ทิเกรย์ เกิดขึ้นในเดือนพฤศจิกายน พ.ศ.2563 เมื่อกองกำลังของรัฐบาลกลางเอธิโอเปียกับกองทัพของเอริเทรียร่วมกันเดินทัพเข้าสู่ทิเกรย์ที่ต้องการจะแยกตัวออกจากประเทศเอธิโอเปีย แต่กองกำลังทิเกรย์สามารถต้านไว้อยู่ มิหนำซ้ำยังเปิดฉากแบบบุกทะลวงเข้าไปในเอธิโอเปียและสามารถยึดครองพื้นที่ได้มากมาย รวมทั้งกำลังจะเดินทัพมุ่งเข้ากรุงแอดดิสอาบาบา ซึ่งป็นเมืองหลวงของเอธิโอเปียในช่วงเดือนพฤศจิกายน พ.ศ.2564 แต่ทางเอธิโอเปียได้ซื้อโดรนเพชรฆาต Baykar Bayraktar TB2 จากประเทศตุรกี (ซึ่งยูเครนก็ใช้โดรน Baykar Bayraktar TB2 จากประเทศตุรกีเช่นกันในการถล่มรถหุ้มเกราะและรถถังของรัสเซียอย่างชะงัดอยู่ในขณะนี้) ทำให้สามารถพลิกสถานการณ์ได้อย่างปาฏิหาริย์ ประกอบกับทิเกรย์บุกมาไกลและเร็วเกินไปทำให้การส่งกำลังบำรุงขาดแคลนอย่างหนักด้วย จึงต้องล่าถอยกลับไปยังถิ่นเดิม ซึ่งภูมิภาคทิเกรย์เป็นที่ราบสูง ไม่มีทางออกทะเลจึงถูกล้อมให้ขาดอาหาร ซึ่งทำให้ผู้คนล้มตายจากการอดอาหารเป็นจำนวนมาก
สงครามเอธิโอเปีย-ทิเกรย์นี้เป็นสงครามที่โหดร้ายมากที่สุดสงครามหนึ่ง มีการข่มขืนสตรีเป็นเครื่องมือของการทำสงคราม และการฆ่าพลเรือนอย่างไม่เลือกหน้า ทางการเอธิโอเปียตระหนักดีว่าหากจะยกทัพบุกเข้าไปในทิเกรย์ก็จะต้องสูญเสียทหารอย่างใหญ่หลวง จึงล้อมไว้และประกาศหยุดยิงแต่เพียงฝ่ายเดียวก่อนเพื่อการเจรจาให้ทิเกรย์ยอมที่จะยกเลิกการแยกตัวออกจากประเทศเอธิโอเปียเท่านั้น เพราะถ้าทิเกรย์แยกตัวออกเป็นเอกราชได้ก็จะมีอีกหลายภูมิภาคก็จะเอาอย่างแน่นอน
ส่วน สงครามกลางเมืองเยเมน นั้นเริ่มขึ้นเมื่อ พ.ศ.2557 ระหว่างสองฝ่าย คือรัฐบาลเยเมนนำโดยชาวเยเมนที่นับถือศาสนาอิสลามนิกายซุนหนี่ โดยมีซาอุดีอาระเบียและกลุ่มประเทศมุสลิมรอบๆ อ่าวเปอร์เซียหนุนหลัง และขบวนการติดอาวุธฮูษีผู้เป็นชนกลุ่มน้อยอยู่ชายขอบของประเทศเยเมน นับถือศาสนาอิลามนิกายชีอะห์ ที่มีอิหร่านและเลบานอนหนุนหลัง ซึ่งทั้งสองฝ่ายอ้างว่าเป็นรัฐบาลของประเทศเยเมน
กองกำลังของฮูษี ปัจจุบันควบคุมเมืองหลวงซานาอาต้องปะทะกับกองกำลังของฝ่ายรัฐบาล ซึ่งมีฐานที่มั่นที่เมืองเอเดน ในขณะที่กลุ่มอัลเคด้าได้ควบคุมพื้นที่ในชนบทห่างไกล และตามแนวชายฝั่ง ความจริงสงครามกลางเมืองเยเมนนี้เป็นการขยายตัวมาจากความขัดแย้งระหว่างอิหร่านและซาอุดีอาระเบีย ซึ่งเป็นผู้นำระหว่างชีอะห์กับซุนหนี่นั่นเอง
การมีหลายประเทศหนุนทั้ง 2 ฝ่ายในสงคราม กลางเมืองเยเมนกันอย่างเปิดเผยแถมเข้าช่วยรบอีกด้วย ประเทศเยเมนและชาวเยเมนก็เปรียบเสมือนหญ้าแพรกที่ต้องแหลกลาญอยู่ดี จากข้อมูลของสหประชาชาติระหว่างเดือนมีนาคม พ.ศ.2558-เดือนธันวาคม 2560 ประชาชนราว 8,670-13,600 คน ถูกฆ่าในเยเมน โดยเป็นพลเรือนมากกว่า 5,200 คน และคาดว่ามากกว่า 50,000 คน เสียชีวิตเพราะความอดอยากในเยเมนที่เกิดขึ้นต่อเนื่องตั้งแต่ พ.ศ.2559 ซึ่งมีสาเหตุมาจากสงคราม และใน พ.ศ.2561 สหประชาชาติเตือนว่าประชาชนชาวเยเมน 13 ล้านคน พบกับความอดอยากที่เลวร้ายที่สุดในโลกในรอบ 100 ปี
ดังนั้น การตกลงหยุดยิงกันเป็นเวลา 2 เดือน เริ่มตั้งแต่วันที่ 2 เมษายน พ.ศ.2565 ของสงครามกลางเมืองเยเมนนี้จึงเป็นข่าวดีและมีทีท่าว่าสงครามกลางเมืองเยเมนจะสงบลงได้ในที่สุด
ครับ! สงครามใหญ่ในทวีปแอฟริกาและในทวีปเอเชียมีทีท่าจะสงบลงแล้ว แต่สงครามใหญ่ในทวีปยุโรปคือสงครามรัสเซีย-ยูเครน ยังไม่มีทีท่าว่าจะสงบลงได้ในเร็ววันเลย
