ในหลวง ร.10 สถาปนา ‘พระราชอุปัธยาจารย์-พระราชกรรมวาจาจารย์’ เป็นสมเด็จพระสังฆราชเจ้า 2 พระองค์ ถือเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ที่สถาปนาสมเด็จพระสังฆราชฐานันดรศักดิ์สามัญชน ขึ้นเป็น “สมเด็จพระสังฆราชการเจ้า”
เมื่อวันที่ 27 กรกฎาคม รายงานข่าวแจ้งว่า ในวันที่ 28 กรกฎาคม วัดบวรนิเวศวิหาร จัดพิธีถวายราชสดุดีและถวายพระพรชัยมงคล เนื่องในโอกาสมหามงคลวันเฉลิมพระชนมพรรษา พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดี ศรีสินทรมหาวชิราลงกรณฯ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ณ ห้องบำเพ็ญกุศล ชั้นที่ 2 อาคาร 100 ปี และในพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษา พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทร มหาวชิราลงกรณฯ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว 28 กรกฎาคม 2562 นี้ ทรงพระกรุณาโปรดเฉลิมพระนาม สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (วาสน์ วาสโน) สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม พระราชอุปัธยาจารย์ และสมเด็จพระญาณสังวร (เจริญ สุวัฑฺฒโน) สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก วัดบวรนิเวศวิหาร พระราชกรรมวาจาจารย์ เป็นสมเด็จพระสังฆราชเจ้า
รายงานข่าวแจ้งด้วยว่า ในวันเดียวกัน เวลา 19.00 น. ณ ห้องบำเพ็ญกุศล ชั้นที่ 2 อาคาร 100 ปี วัดบวรนิเวศวิหาร เจ้าพนักงานเชิญพระสุพรรณบัฏ และพัดยศประจำสมเด็จพระสังฆราชเจ้า (เจริญ สุวฑฺฒโน) ประดิษฐานที่โต๊ะหมู่บูชาด้านข้างพระอัฐิสมเด็จพระสังฆราชเจ้า (เจริญ สุวฑฺฒโน) สมเด็จพระวันรัต (จุนท์ พฺรหฺมคุตฺโต) เจ้าอาวาสวัดบวรนิเวศวิหาร จุดธูปเทียนบูชาพระรัตนตรัย ประธานฝ่ายคฤหัสถ์ เปิดกรวยกระทงดอกไม้ถวายราชสักการะเบื้องหน้าพระบรมฉายาลักษณ์ พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณฯ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว พร้อมกล่าวคำสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณและกล่าวคำถวายพระพรชัยมงคล จากนั้นร่วมร้องเพลงสรรเสริญพระบารมี และเพลงสดุดีจอมราชา
จากนั้น สมเด็จพระวันรัต (จุนท์ พฺรหฺมคุตฺโต) จุดธูปเทียนถวายสักการะหน้าพระอัฐิ จากนั้นนำคณะสงฆ์ถวายสักการะพระอัฐิ สมเด็จพระสังฆราชเจ้า (เจริญ สุวฑฺฒโน) สุดท้าย คณะสงฆ์วัดบวรนิเวศวิหาร เจริญพระพุทธมนต์ถวายเป็นพระราชกุศลแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสมหามงคลวันเฉลิมพระชนมพรรษา ณ พระอุโบสถ วัดบวรนิเวศวิหาร
รายงานข่าวแจ้งด้วยว่า วัดบวรนิเวศวิหาร ขอเชิญชวนพุทธบริษัทและศิษยานุศิษย์ เฝ้ารับขบวนอัญเชิญพระสุพรรณบัฏ และพัดยศประจำสมเด็จพระสังฆราชเจ้า (เจริญ สุวฑฺฒโน) และร่วมพิธีถวายราชสดุดี ถวายพระพรชัยมงคล เนื่องในโอกาสมหามงคลวันเฉลิมพระชนมพรรษา พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณฯ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว และพิธีถวายสักการะเนื่องในการทรงพระกรุณาโปรดเฉลิมพระนามสมเด็จพระสังฆราชเจ้า (เจริญ สุวฑฺฒโน) ในวันที่ 28 กรกฎาคม 2562 เวลา 18.30 น. ณ ห้องบำเพ็ญกุศล ชั้นที่ 2 อาคาร 100 ปี และในมงคลวโรกาสนี้ วัดบวรนิเวศวิหาร ได้อัญเชิญพระอัฐิสมเด็จพระสังฆราชเจ้า (เจริญ สุวฑฺฒโน) ให้ศิษยานุศิษย์และประชาชนเข้าถวายสักการะ ระหว่างวันที่ 29-31 กรกฎาคม 2562 ตั้งแต่เวลา 09.00-15.00 น. ณ ห้องบำเพ็ญกุศล ชั้น 2 อาคาร 100 ปี เป็นกรณีพิเศษ
ทั้งนี้สำหรับประชาชนทั่วไป เปิดโอกาสให้คณะสงฆ์ คณะศิษยานุศิษย์ และพุทธศาสนิกชน เข้าถวายสักการะพระอัฐสมเด็จพระญาณสังวร (เจริญ สุวฑฺฒโน) ในวันที่ 29-31 กรกฎาคม 2562 ตั้งแต่เวลา 09.00-15.00 น. ณ ห้องบำเพ็ญกุศล ชั้นที่ 2 อาคาร 100 ปี วัดบวรนิเวศวิหาร
รายงานข่าวแจ้งด้วยว่า การสถาปนาสมเด็จพระสังฆราชเจ้า 2 พระองค์ดังกล่าว เป็นการสถาปนาสมเด็จพระสังฆราชที่มีฐานันดรศักดิ์เป็นสามัญชน ขึ้นเป็นสมเด็จพระสังฆราชเจ้า ครั้งแรกในประวัติศาสตร์และยังเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ที่เป็นการสถาปนาสมเด็จพระสังฆราชในพระบรมโกศหรือที่สิ้นพระชนม์ไปแล้ว โดย สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (วาสน์ วาสโน) ทรงเป็นพระราชอุปัธยาจารย์ และสมเด็จพระญาณสังวร (เจริญ สุวฑฺฒโน) ทรงเป็นพระราชกรรมวาจาจารย์ ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 10
ทั้งนี้ยศพระสังฆราชแห่งกรุงรัตนโกสินทร์ มีทั้งหมด 3 ยศ ประกอบด้วย สมเด็จพระมหาสมณเจ้า, สมเด็จพระสังฆราชเจ้า และ สมเด็จพระสังฆราช โดยแต่ละยศ จะมีพัดยศประจำสมเด็จและเงินนิตยภัตที่แตกต่างกัน
โดยสมเด็จพระมหาสมณเจ้า คือ อิสริยยศของพระสังฆราชที่มีฐานันดรศักดิ์เป็นพระราชโอรสในพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระบวรราชเจ้า หรือมีฐานันดรศักดิ์ในอดีตเป็นพระองค์เจ้า ซึ่งที่ผ่านมามี 3 พระองค์ ประกอบด้วย 1.สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส 2.สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์ และ 3.สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส
ส่วนสมเด็จพระสังฆราชเจ้า คือ อิสริยยศของพระสังฆราชที่มีฐานันดรศักดิ์เป็นเจ้านายในพระราชวงศ์ชั้น หม่อมเจ้า และ ราชนิกูลชั้นหม่อมราชวงศ์หรือหม่อมหลวงที่ได้รับการสถาปนาโปรดเกล้าฯ เป็นกรณีพิเศษ ซึ่งนับแต่อดีตมีสมเด็จพระสังฆราชเจ้ามาแล้ว 2 พระองค์ คือ สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ (ม.จ.ภุชงค์ ชมพูนุท) และ สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณวงศ์ (ม.ร.ว.ชื่น นพวงศ์) โดยสมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณวงศ์ ทรงเป็นสมเด็จพระสังฆราชเจ้า องค์สุดท้ายแห่งกรุงรัตนโกสินทร์และทรงเป็นพระราชอุปัธยาจารย์ ในพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ด้วย
สำหรับสมเด็จพระสังฆราช คือ พระยศของพระสังฆราชที่มีฐานันดรศักดิ์เป็นสามัญชน และเป็นพระประมุขฝ่ายสงฆ์ ซึ่งตั้งแต่อดีต กรุงรัตนโกสินทร์มีสมเด็จพระสังฆราชมาแล้ว 15 พระองค์
