Hedwig and the Angry Inch หวนคืนเวทีในไทย
ช่วงเดือนมิถุนายนของทุกปีถือเป็นเดือนแห่งความภาคภูมิใจ หรือ Pride Month ที่ผู้คนทั่วโลกร่วมเฉลิมฉลองให้กับความหลากหลายทางเพศ ซึ่งหากจะพูดถึงสื่อบันเทิงที่ถ่ายทอดประเด็นนี้ได้เป็นอย่างดี หนึ่งในนั้นคงหนีไม่พ้น “Hedwig and the Angry Inch” ผลงานระดับตำนานของ จอห์น คาเมรอน มิตเชลล์ (John Cameron Mitchell) และ สตีเฟน แทรสก์ (Stephen Trask) ที่เล่าเรื่องราวของ ‘เฮดวิก’ ผู้รู้สึกแปลกแยกอยู่ตลอดเวลา ผ่านเพลงสไตล์ ‘แกลมร็อก (Glam rock)’ ที่มาพร้อมแฟชั่นอันจัดจ้าน
Hedwig and the Angry Inch เริ่มต้นจากการเป็นละครเพลงออฟ-บรอดเวย์ (Off-Broadway) ในปี ค.ศ. 1998 ซึ่งมิตเชลล์เขียนบทและนำแสดงด้วยตัวเอง ขณะที่แทรสก์เขียนเนื้อร้องและทำนอง โดยกวาดรางวัลและคำชมมามากมาย หลังจากนั้นการแสดงเรื่องนี้ก็ได้เปิดแสดงในหลายประเทศทั่วโลก ก่อนจะกลับมาเปิดการแสดงในบรอดเวย์เป็นครั้งแรกในปี ค.ศ. 2014 พร้อมคว้าโทนี่อวอร์ด รางวัลใหญ่ของละครเวทีในอเมริกา ได้หลายสาขา นอกจากนี้ Hedwig and the Angry Inch ยังได้รับการสร้างสรรค์ในรูปแบบของภาพยนตร์ที่เขียนบท กำกับและนำแสดงโดยมิตเชลล์ ซึ่งแทรสก์ได้มาทำเพลงและร่วมแสดงด้วยเช่นกัน โดยภาพยนตร์เรื่องนี้ได้รับรางวัลการันตีมากมาย พร้อมขึ้นแท่นเป็นภาพยนตร์โปรดของหลายคนทั่วโลกหลังจากที่ออกฉายในปี ค.ศ. 2001
สำหรับประเทศไทย ภาพยนตร์ฟอร์มเล็กเรื่องนี้ได้มีโอกาสเข้าฉายเมื่อปี ค.ศ. 2004 ในโครงการภาพยนตร์ทางเลือก The Little Big Films Project ของสหมงคลฟิล์ม และจะกลับมาฉายโรงอีกครั้งเพียงสามวัน ระหว่างวันที่ 16 – 18 และ 23-25 มิถุนายนนี้ ที่โรงภาพยนตร์เฮ้าส์ สามย่าน ในโปรแกรมพิเศษ Through the Queer Lens ขณะที่ฝั่งของละครเวที ชื่อของ “Hedwig” ก็เป็นที่เลื่องลือในฐานะละครธีสิสของมหาวิทยาลัยกรุงเทพที่สร้างสรรค์และนำแสดงโดย ชนุดม สุขสถิตย์ หรือ ‘พัดชา’ เจ้าของเพลงสุดไวรัล “โอมจงรวย” ในปัจจุบัน ซึ่งนำมาแสดงครั้งแรกในปี ค.ศ. 2001 และมีการรีสเตจ ก่อนที่จะเปิดการแสดงนอกรั้วมหาวิทยาลัยเมื่อเดือนมิถุนายน ค.ศ. 2014 ในสไตล์ปาร์ตี้ที่มงคล อาร์ ซี เอ สตูดิโอ โดย คณะวอลรัส (Walrus Art Company) ได้จัดแสดงเป็นภาษาอังกฤษทั้งเรื่องและได้นักแสดงดังอย่าง ก้อย – รัชวิน มาร่วมแสดง โดยในปีนี้ Hedwig and the Angry Inch ก็ได้กลับมาเยือนโรงละครที่ไทยอีกครั้งในเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมาในฐานะส่วนหนึ่งของศิลปนิพนธ์โดย สิรภพ อัตโตหิ นิสิตภาควิชาศิลปการละคร คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
การแสดงเรื่องนี้ได้เปลี่ยนศูนย์ศิลปการละครสดใส พันธุมโกมล ให้เป็นฮอลล์คอนเสิร์ตที่ ‘เฮดวิก’ และเพื่อนนักดนตรีวง The Angry Inch มาเปิดการแสดง โดยเฮดวิกได้เล่าเรื่องราวการสู้ชีวิตแต่ถูกชีวิตสู้กลับ รวมถึงความเว้าแหว่งในใจจากความรู้สึกแปลกแยก อยู่ตรงกลางระหว่างสิ่งใดสิ่งหนึ่งอยู่ตลอดเวลา ไม่ว่าจะเป็นการเกิดมาเป็นลูกครึ่งเยอรมัน-อเมริกันที่เติบโตมาในประเทศเยอรมนีที่แบ่งเป็นฝั่งตะวันออกและฝั่งตะวันตก รวมถึงการตั้งคำถามถึงตัวตนว่าเป็นหญิงหรือชาย จนทำให้เฮดวิกพยายามไขว่คว้าหาคนที่จะมาเติมเต็มส่วนที่ขาดหายไป แต่ก็ต้องพบกับความผิดหวังซ้ำๆ ไม่ว่าจะเป็นการผ่าตัดที่ผิดพลาด และการถูกคนรักหักหลัง ซึ่งทำให้เฮดวิกต้องลุกขึ้นมาทวงคืน แต่สุดท้ายสิ่งที่เฮดวิกค้นพบก็คือการเรียนรู้ที่จะรักและเข้าใจตัวเองให้มากขึ้น
Hedwig and the Angry Inch นำเสนอความ ‘เควียร์ (Queer)’ ได้อย่างชัดเจน ซึ่งนอกจากจะสื่อถึงอัตลักษณ์ทางเพศที่ไม่ถูกตีกรอบว่าต้องเป็นเพศหญิงหรือชายที่ต้องชอบเพศใดเพศหนึ่งแล้ว ยังสะท้อนถึง ‘ความแปลกประหลาด’ หรือ ‘การแหกกฎ’ ในหลากหลายมิติ ไม่ว่าจะเป็นการให้นักแสดงรับบทตรงกับเพศวิถีของตัวละคร เช่น บทยิดแซก (Yitzhak) สามีของเฮดวิกจะแสดงโดยนักแสดงหญิง รวมถึงการทำมิวสิคัลในรูปแบบคอนเสิร์ตร็อกที่นักแสดงโต้ตอบกับคนดูได้อย่างสนุกสนาน โดยการแสดงเวอร์ชั่นล่าสุดนี้ยังแหกขนบไม่น้อย เพราะเฮดวิกคนนี้สามารถพูดไทยได้อย่างชัดเจน พร้อมเสริมความ(ปาก)จัดจ้านด้วยการแซวผู้คนในหลากหลายวงการแบบทันกระแสและมาเล่นกับคนดูอย่างใกล้ชิดถึงที่ ถึงจะแอบสงสัยบ้างว่าตกลงเรื่องนี้เกิดขึ้นที่ไหนหรือเมื่อไร แต่ก็ช่วยให้ผู้ชมเข้าใจเรื่องได้ดีและสนุกกับการแสดงยิ่งขึ้น ซึ่งเป็นองค์ประกอบที่สำคัญมากสำหรับการแสดงเรื่องนี้
แม้จะเป็นส่วนหนึ่งของศิลปนิพนธ์ในระดับปริญญาตรี แต่ Hedwig and the Angry Inch ที่กำกับโดยสิรภพนับได้ว่าเป็นผลงานคุณภาพที่ท้าทายโจทย์ยากๆ ได้อย่างน่าชื่นชม นอกจากนั้น นักแสดงนำและวงดนตรียังช่วยโอบอุ้มการแสดงได้อย่างมืออาชีพ ไม่ว่าจะเป็น เอ้ – กุลจิรา ทองคง นักร้องเสียงดีจากรายการ The Voice ที่ประเดิมงานละครเวทีครั้งแรกกับบทที่มีความซับซ้อนอย่างยิดแซก ก็สามารถนำเสนอตัวละครออกมาได้ดี และสำหรับบทที่สำคัญที่สุดของเรื่องอย่าง ‘เฮดวิก’ นั้นรับบทโดย ออม – ปัถวี เทพไกรวัล หรือที่รู้จักกันในนาม ‘Amadiva’ แดรกควีนสายร้องและนักแสดงที่คนวงการละครคุ้นเคย ก็เสิร์ฟความ ‘แซ่บ’ ให้ผู้ชมได้สัมผัสครบทุกรสชาติ ทั้งทักษะการแซว จิกกัด การแก้ปัญหาเฉพาะหน้าได้อย่างเป็นธรรมชาติ การถ่ายทอดความเศร้า ซึ้ง การระเบิดอารมณ์ได้อย่างเข้าถึง รวมถึงการร้องเพลงที่พาผู้ชมไปร่วมดำดิ่งกับห้วงความรู้สึกนั้นๆ โดยเฉพาะในเพลงไคลแม็กซ์อย่าง “Wicked Little Town – Reprise” ถือได้ว่าปัถวีเป็น ‘เฮดวิก’ ที่เหมาะสมและลงตัวมาก ณ ตอนนี้ และทำให้หลายคนอยากเห็น Hedwig and the Angry Inch กลับมาเปิดการแสดงที่ไทยอีกหลายๆ ครั้ง
เรื่อง: แก้วตา เกษบึงกาฬ (Ann Kaewta)
ภาพ: ธันยวีร์ ทองดีพันธ์, พัทธกานต์ สดับธรรม
