ชวนคิด ปม ‘รถวีลแชร์ขายหวย’ ถูกรถชนดับ โศกนาฏกรรมครั้งแล้วครั้งเล่าบนท้องถนนไทย เพราะฟุตปาธไม่เป็นมิตร
หลายคนคงได้เห็นคลิปเหตุการณ์อุบัติเหตุของ ‘รอด จงสืบโชค’ คนพิการสู้ชีวิต ที่เข็นรถวีลแชร์ตระเวนขายลอตเตอรี่ ในอำเภอเมือง จังหวัดจันทบุรี ได้ประสบอุบัติเหตุร้ายแรง ระหว่างเข็นอยู่ริมถนน เขาถูกรถกระบะชนเสียชีวิตทันทีในที่เกิดเหตุ
ท่ามกลางความโศกเศร้าเสียใจ ของญาติๆ และชาวโซเชียลมีเดีย กล่าวโทษคนขับว่าขับไม่ระวัง หรือกล่าวโทษว่าผู้เสียชีวิตเข็นวีลแชร์ลงบนทางเท้าทำไม
เหตุการณ์นี้ไม่ใช่ปัญหาเชิงปัจเจกบุคคล แต่สะท้อนถึงปัญหาเชิงโครงสร้าง โดยเฉพาะฟุตปาธประเทศไทยทำไมไม่เป็นมิตร เป็นมุมมองของ ‘เสาวลักษณ์ ทองก๊วย’ กรรมการว่าด้วยสิทธิคนพิการแห่งสหประชาชาติ แห่งสหประชาชาติ ซึ่งเธอก็นั่งวีลแชร์เช่นกัน
คนลงถนนเพราะทางเท้าไม่มีคุณภาพ
เสาวลักษณ์ กล่าวว่า จริงๆ คนพิการก็ไม่อยากขายลอตเตอรี่บนถนนหรอก แต่เป็นเพราะทางเท้าไม่มีคุณภาพ ไม่มีทางลาด มีสิ่งกีดขวาง เช่น มีต้นไม้ หลายครั้งปลายทางไม่มีทางลาด เมื่อทางเท้าไม่เป็นทางเท้า ทำให้คนต้องลงมาเดินบนถนน เพราะไม่มีทางเลือก
“เรื่องนี้ไม่ควรเกิด แต่ผู้ตายไม่มีทางเลือก จะขึ้นเข็นทางเท้าก็ไม่ได้ หากดูในภาพจะเห็นว่าต้นไม้ขวางบนทางเท้า ทำให้ทางเท้าแคบ จึงต้องเข็นลงถนนซึ่งเสี่ยงมาก เพราะวีลแชร์ต่อให้ผู้นั่งตัวสูงเท่าใด ก็ยังอยู่ต่ำกว่าระดับสายตาคนขับรถทุกชนิด แม้จะเป็นรถเก๋งก็ตาม นี่ยังไม่รวมคนที่ขับรถแบบไม่เคารพกฎจราจร”
“อย่างตัวดิฉันเองเวลาเข็นวีลแชร์ลงถนน เพราะไม่สามารถใช้ทางเท้าได้ ก็เกือบถูกรถชนหลายรอบ”
“ยิ่งเวลาจะข้ามถนน แม้จะเป็นทางม้าลาย แทบไม่มีใครจอดรถให้ข้ามเลย สุดท้ายข้ามเองไม่ได้ ต้องมีเพื่อนร่วมข้ามเป็นกลุ่ม และที่อันตรายสุดคือเลนสุดท้ายก่อนถึงเกาะกลางถนน ที่รถคันหลังไม่ยอมจอด พยายามแซงขวาออกมา ตรงนี้ก็เคยเฉี่ยวชนคนทั่วไปจนเสียชีวิตมาแล้ว”
รัฐวางสิ่งกีดขวางทางเท้ามากกว่าส่วนบุคคล!
ส่วนสาเหตุฟุตปาธไม่มีประสิทธิภาพ เสาวลักษณ์ อธิบายว่า เพราะมีสิ่งกีดขวางมากมาย อย่างสิ่งกีดขวางส่วนบุคคล เช่น ร้านค้ารุกล้ำ หาบเร่แผงลอย และสิ่งกีดขวางของภาครัฐ เช่น ต้นไม้บ้าง สตรีทเฟอร์นิเจอร์ต่างๆ ตั้งแต่ป้าย ตู้ให้บริการ ฯลฯ ซึ่งสิ่งกีดขวางของรัฐช่วงหลังมีเยอะมากกว่าส่วนบุคคล
“อย่างหลายเขตของกรุงเทพมหานคร (กทม.) ตอนนี้มีทางเท้าสวยงามมาก แต่บังคับใช้กฎหมายไม่ได้ จึงเอาเสาไปตั้งกันไว้ อันนั้นก็เป็นอุปสรรครถวีลแชร์คันใหญ่ หรือรถเข็นเด็กคันใหญ่ เข็นๆ ไปก็ยังไม่มีทางลาดลง ติดเกาะกลางอีก”
รัฐต้องเปลี่ยน-เข้มกฎหมาย
เสาวลักษณ์จี้กระทรวงมหาดไทย (มท.) ในฐานะที่ดูแลการสร้างทางเท้าทั่วประเทศ กทม.ที่ดูแลการสร้างทางเท้าในเขตเมืองหลวง กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (พม.) โดยกรมส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ (พก.) ที่ดูแลคุณภาพชีวิตคนพิการ ตาม พ.ร.บ. ส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ พ.ศ.2550 และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ.2556 และสำนักงานตำรวจแห่งชาติ (ตร.) ที่ดูแลกฎหมายจราจร
เธอมองว่าปัญหานี้แก้ไขได้ เพียงหน่วยงานภาครัฐตื่นตัว เริ่มจากการเปลี่ยนแปลงระเบียบเกี่ยวกับทางเท้า ตั้งแต่การก่อสร้างที่ต้องได้มาตรฐาน มีทางลาดขึ้นลง ไม่มีสิ่งกีดขวาง มีการเชื่อมต่อทางเท้าและทางม้าลาย รวมถึงบังคับใช้อย่างจริงจัง มีมาตรการปรับ จับ เพื่อไม่ให้เกิดการรุกล้ำทางเท้า ทั้งหมดนี้เพื่อให้ทางเท้าใช้งานได้จริงและเต็มประสิทธิภาพ
“จากกรณีผู้เสียชีวิต สะท้อนภาพการวางผังเมืองที่ทำให้คนต้องลงมาเดินบนถนน ภาพที่คนคนขับรถบนทางเท้าจนคนเดินต้องหลบ ภาพที่คนขับรถด้วยความรวดเร็วในเขตชุมชน”
“ก็ไม่อยากให้หน่วยงานรัฐเงียบกริบ หรือชินชากับปัญหา โดยเฉพาะกรม พก.หรือองค์กรคนพิการต่างๆ ควรมีบทบาท หรือแสดงจุดยืนต่อเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น นำกรณีนี้ไปสู่การแก้ไขและป้องกันไม่ให้เกิดเหตุการณ์อีกในอนาคต”
เสาวลักษณ์อยากให้ พก.ลุกขึ้นมาเป็นเจ้าภาพคุยกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ยกระดับทางเท้าในประเทศไทยให้ใช้งานและมีคุณภาพจริงๆ ซึ่งไม่เพียงคนพิการด้านการเคลื่อนไหวจำนวนล้านกว่าคนที่ได้ประโยชน์ ผู้ป่วย ผู้สูงอายุ ตลอดจนคนเดินถนน ก็จะได้อานิสงส์ด้วย
“เรื่องนี้ไม่ใช่เรื่องเล็ก ถึงเวลาต้องมีกฏหมายทางเท้า ผังเมือง และจราจรที่มีประสิทธิภาพ เพราะถ้าทางเท้าดี ใช้งานได้จริง คงไม่มีคนพิการคนไหนอยากเข็นรถบนถนน เหมือนกับที่คนเดินได้ไม่ต้องการเดินบนถนน ชีวิตคนทุกคนมีค่าเท่ากันและรักชีวิตเหมือนกัน” เสาวลักษณ์กล่าวทิ้งงท้าย
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
– กระบะพุ่งชนวีลแชร์ หนุ่มพิการดับคาที่ เพื่อนเผยผู้ตายกำลังจะสู่ขอแฟนแต่งงาน
– เปิดคลิปนาทีสลด! สาวขับกระบะ ชนวีลแชร์หนุ่มพิการขายลอตเตอรี่ ดับคาที่
