| ที่มา | น.7 คอลัมน์คนเมือง นสพ.มติชนรายวัน ฉบับวันที่ 1 ธ.ค.2562 |
|---|
ปัญหาการขาดแคลนน้ำช่วงฤดูแล้งยังคงมีให้เห็นในหลายพื้นที่ และสร้างความเดือดร้อนไปหลายหย่อมหญ้า โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากปัญหานี้เกิดขึ้นกับเกษตรกร ซึ่งหลายๆ หน่วยงานก็พยายามเข้าไปช่วยแก้ไข
โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี (อพ.สธ.) เป็นอีกโครงการซึ่งมีแหล่งเพาะปลูกจำนวนมาก และพบว่าในหลายพื้นที่ประสบปัญหาการขาดแคลนน้ำในช่วงฤดูแล้ง ปริมาณน้ำไม่เพียงพอในการอุปโภคบริโภคและการเพาะปลูก ทำให้ผลผลิตเสียหายจำนวนมาก
เรื่องนี้ นายภาดล ถาวรกฤชรัตน์ อธิบดีกรมทรัพยากรน้ำ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (ทส.) บอกว่า กรมทรัพยากรน้ำได้เข้าไปสนับสนุน อพ.สธ.ในพื้นที่ต่างๆ โดยทำโครงการก่อสร้างอาคารรับน้ำ โครงการระบบกระจายน้ำ เพื่อแก้ไขปัญหาการขาดแคลนน้ำในช่วงฤดูแล้ง บรรเทาและแก้ไขปัญหาความเดือดร้อนให้กับโครงการและราษฎรในพื้นที่ใกล้เคียง รวมทั้งขุดลอกเพื่ออนุรักษ์ฟื้นฟูแหล่งน้ำที่มีสภาพตื้นเขินให้สามารถกักเก็บน้ำได้เต็มประสิทธิภาพสำหรับความต้องการในพื้นที่อีกด้วย
พื้นที่อันเป็นที่ตั้งของ อพ.สธ.แต่ละแห่งประกอบด้วย ศูนย์เรือนเพาะชำกล้าไม้ ซึ่งได้สำรวจเก็บรวบรวมพันธุกรรมพืชมาจากส่วนต่างๆ ของประเทศ ส่วนที่เหลือพัฒนาโดยการปรับปรุงแหล่งน้ำ จัดทำแปลงปลูกพืชผัก นาข้าว ไม้ผล แต่ยังประสบกับปัญหาการขาดแคลนน้ำเป็นอย่างมาก สำนักงานทรัพยากรน้ำภาค 5 จ.นครราชสีมา ได้สร้างระบบสูบน้ำจากลำตะคองส่งน้ำตามท่อขึ้นไปเก็บในบ่อพักน้ำเพื่อใช้เป็นแหล่งน้ำสำรอง มีการติดตั้งเครื่องสูบน้ำเพื่อสูบจ่ายสู่แปลงสาธิตของศูนย์ และก่อสร้างระบบกระจายน้ำด้วยพลังงานแสงอาทิตย์ จึงทำให้บุคลากรและประชาชนในพื้นที่ใกล้เคียงมีน้ำเพียงพอต่อการอุปโภค บริโภคและทำการเกษตร อีกทั้งมีแหล่งกักเก็บน้ำไว้ใช้ในฤดูแล้ง
ส่วนที่มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสานมีพื้นที่กว่า 2,525 ไร่ เพื่อใช้ประโยชน์เป็นศูนย์ฝึกอบรมนักศึกษาและเพื่อดำเนินภารกิจทางด้านอนุรักษ์พันธุกรรมพืช รวมถึงทรัพยากรในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ อาทิ งานวิชาการ งานวิจัย เป็นต้น อย่างไรก็ตาม ภายในศูนย์หนองระเวียงนั้นยังประสบกับภาวะการขาดแคลนน้ำสะอาดสำหรับการทดลองทางเกษตรกรรม ปลูกพืช จึงจำเป็นอย่างยิ่งในการจัดหาแหล่งน้ำเพื่อใช้สำหรับอุปโภค บริโภคและน้ำเพื่อการเกษตร สำนักงานทรัพยากรน้ำภาค 5 จ.นครราชสีมา ติดตั้งหอถังสูงแชมเปญ ติดตั้งแผงเซลล์แสงอาทิตย์ เครื่องสูบน้ำผิวดิน รวมถึงก่อสร้างระบบกระจายน้ำ ศูนย์หนองระเวียงมีแหล่งน้ำสำหรับใช้อุปโภค บริโภค เพียงพอต่อความต้องการ มีพื้นที่การเกษตรได้รับประโยชน์ 50 ไร่ อีกทั้งมีแหล่งกักเก็บน้ำไว้ใช้ในฤดูแล้งอีกด้วย
สถาบันวิจัยเทคโนโลยีเกษตรเป็นหน่วยงานในสังกัดมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา จ.ลำปาง เป็นสถานที่ที่รวบรวมสายพันธุ์มะเกี๋ยงทั่วภาคเหนือมาปลูก ณ สถาบันวิจัยเทคโนโลยีเกษตร และยังเป็นแปลงอนุรักษ์พันธุ์มะเกี๋ยงที่ต้องอาศัยน้ำจากอ่างเก็บน้ำที่รองรับน้ำฝน ซึ่งแต่ละปีเสี่ยงต่อการขาดแคลนน้ำ สำนักงานทรัพยากรน้ำภาค 1 ได้ทำโครงการระบบกระจายน้ำโดยขุดปรับปรุงแหล่งน้ำกว้าง 60 เมตร ยาว 100 เมตร ลึก 1-2 เมตร ก่อสร้างถังเก็บน้ำแบบคอนกรีตเสริมเหล็ก จำนวน 2 ถัง ขนาดความจุถังละ 500 ลูกบาศก์เมตร จึงทำให้ประชาชนในพื้นที่ได้รับประโยชน์ 58 ครัวเรือน และพื้นที่ทำการเกษตรได้รับประโยชน์ 580 ไร่ ลดความเสี่ยงต่อการขาดแคลนน้ำได้มาก
และโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ต.เวียงกาหลง อ.เวียงป่าเป้า จ.เชียงราย บริเวณนี้พื้นที่ส่วนใหญ่ใช้ทำนาข้าว พืชไร่ พืชสวน แต่มีปัญหาขาดแคลนน้ำและอุทกภัยทำให้ได้ผลผลิตไม่เต็มที่ สำนักงานทรัพยากรน้ำภาค 1 จ.ลำปาง ได้ดำเนินโครงการอนุรักษ์ฟื้นฟูแหล่งน้ำ เพื่อแก้ไขปัญหาให้แก่ราษฎรในพื้นที่และสร้างฝายเสริมระบบนิเวศ 1 แห่ง ทำระบบท่อส่งน้ำ HDPE เส้นผ่าศูนย์กลางขนาด 160 มิลลิเมตร ความยาว 1,513 เมตร ก่อสร้างถังเก็บน้ำคอนกรีตเสริมเหล็กขนาดความจุ 250 ลูกบาศก์เมตร 4 ถัง พร้อมสร้างจุดปล่อยน้ำ ทั้งนี้ มีผู้ได้รับประโยชน์ 58 ครัวเรือน พื้นที่ได้รับประโยชน์ 332 ไร่
โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริในแต่ละพื้นที่สร้างผลประโยชน์ต่อประเทศชาติในภาพรวมอย่างมหาศาล
การฟื้นฟู-กระจายแหล่งน้ำในแต่ละพื้นที่ เหมือนเป็นกำลังเสริมให้ทุกอย่างสมบูรณ์แบบขึ้น
