ภายหลังกระทรวงสาธารณสุข(สธ.) เข้าหารือร่วมกับกรมบัญชีกลาง กระทรวงการคลังเกี่ยวกับระเบียบว่าด้วยการจ้างพนักงาน หรือลูกจ้างโดยใช้จ่ายเงินนอกงบประมาณ พ.ศ.2561 จนทำให้กลุ่มโรงพยาบาลต่างๆ โดยเฉพาะชมรมแพทย์ชนบท ออกมาคัดค้านทั้งขึ้นป้ายหน้ารพ. ทั้งแต่งดำ ผูกริบบิ้นดำ เนื่องจากจะส่งผลกระทบต่อการจ้างงาน ที่มีความจำเป็น เพราะรพ.มีภาระงานเยอะ ขณะเดียวกันหากต้องให้ขออนุญาตทางกระทรวงการคลังในการจ้างงานทุกครั้ง อาจไม่ทัน ถึงแม้กระทรวงสาธารณสุขและกรมบัญชีกลางจะบอกว่า ระเบียบดังกล่าวไม่กระทบต่อการจ้างงานบุคลากรสาธารณสุข เพราะมีข้อตกลงด้วยการจัดทำระเบียบกระทรวงสาธารณสุขว่าด้วยเงินบำรุงของหน่วยบริการในสังกัด พ.ศ.2561 แต่ดูเหมือนว่าเรื่องยังไม่จบ เพราะระเบียบนี้ไม่ได้ใช้บังคับแค่กระทรวงสาธารณสุขเท่านั้น
เมื่อวันที่ 24 พฤษภาคม นพ.วิชัย อัศวภาคย์ ผู้อำนวยการโรงพยาบาลน้ำพอง จ.ขอนแก่น กล่าวว่า ถึงแม้ทั้งกรมบัญชีกลาง กระทรวงการคลัง จะร่วมกับกระทรวงสาธารณสุขแถลงข่าวว่า ระเบียบนี้ไม่กระทบการจ้างงานพนักงานกระทรวงและลูกจ้างของหน่วยบริการกระทรวงสาธารณสุข แต่จะใช้สำหรับส่วนราชการอื่นที่ไม่มีข้อตกลงร่วมกัน ซึ่งหากมาพิจารณาในส่วนของกระทรวงสาธารณสุข ที่ระบุว่า มีระเบียบเงินบำรุง ทำให้ไม่ต้องอยู่ในข่ายของระเบียบกระทรวงการคลัง แต่ปัญหาคือ ระเบียบว่าด้วยเงินบำรุงของหน่วยบริการในสังกัดกระทรวงสาธารณสุข พ.ศ. 2561 ในข้อที่ 10 กลับระบุว่า การกำหนดกรอบอัตราและค่าจ้างของลูกจ้างชั่วคราว หรือพนักงานกระทรวงสาธารณสุขจากเงินบำรุงต้องได้รับความเห็นชอบจากกระทรวงการคลังก่อน ซึ่งในข้อนี้ ตนก็ไม่แน่ใจว่าต่างอย่างไรกับระเบียบกระทรวงการคลัง
“ต้องขอบพระคุณทาง นพ.ปิยะสกล สกลสัตยาทร รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข(สธ.) และนพ.เจษฎา โชคดำรงสุข ปลัดสธ. ที่มีความพยายามในการช่วยบุคลากรสาธารณสุข แต่ปัญหาคือ ก็ยังไม่ชัดเจนอยู่ดีในระเบียบเงินบำรุง ส่วนตัวก็กังวลว่า จะทำอย่างไรในการว่าจ้างบุคลากรมาทำงาน เช่น กรณีคนขับรถพยาบาลหากป่วย หรือไม่เพียงพอ แล้วมีเคสฉุกเฉินขึ้นมา ผมก็ต้องจ้างคนขับแบบรายวันมาทำงานก่อน ซึ่งที่ผ่านมาก็ทำได้ แต่หากตามระเบียบเงินบำรุง ต้องทำหนังสือขออนุญาตไปยังกระทรวงการคลังก่อนหรือไม่ ซึ่งหากใช่ ก็อาจส่งผู้ป่วยไม่ทัน ตรงนี้มีความเป็นห่วงอยู่” นพ.วิชัย กล่าว
นพ.วิชัย กล่าวอีกว่า กรมบัญชีกลาง กระทรวงการคลังออกระเบียบนี้มา และมีระเบียบเงินบำรุง ถึงทำให้บุคลากรสาธารณสุขตีความด้วยความเป็นห่วงจริงๆ การจะมาบอกว่าเข้าใจผิด คงไม่ได้ เพราะระเบียบกระทรวงการคลังนั้น เคยมีการใช้รูปแบบนี้มานานแล้ว ตั้งแต่ก่อนรัฐธรรมนูญปี 2540 ขณะนั้น รพ.ยังไม่มาก ภาระงานก็ยังไม่เพิ่มขึ้น กระทั่งปี 2555 มีการกระจายอำนาจ โดยทางกระทรวงการคลังให้ทางกระทรวงสาธารณสุขพิจารณาเรื่องการว่าจ้างเงินนอกงบประมาณตามกรอบอัตราที่เหมาะสม ซึ่งกระทรวงสาธารณสุขก็ให้ทางสำนักงานสาธารณสุขจังหวัด(สสจ.) ดำเนินการ ทางสสจ.ก็ให้รพ.พิจารณาตามกรอบความจำเป็น แต่มีการควบคุมอยู่ มาครั้งนี้ออกระเบียบเช่นนี้จึงทำให้ต้องเข้าใจว่าจะเป็นการกลับไปทำแบบรูปแบบเดิม ยิ่งระเบียบเงินบำรุงก็ยังไม่ชัดเจนอีก
เมื่อถามว่าจะมีการรวมกลุ่มกันเพื่อเดินทางไปยังกระทรวงการคลังในวันที่ 1 มิถุนายนนี้เพื่อเรียกร้องเรื่องดังกล่าวหรือไม่ นพ.วิชัย กล่าวว่า ตนไม่ทราบ เพราะทางชมรมแพทย์ชนบทเป็นผู้ประสาน แต่เชื่อว่าน่าจะมีการพูดคุยทำความเข้าใจกันได้ เพราะทางที่ดีที่สุดควรมีการปรับระเบียบเงินบำรุงด้วย และยกเลิกระเบียบการคลังฉบับนี้น่าจะดีที่สุด
วันเดียวกัน ชมรมแพทย์ชนบท ได้ออกแถลงการณ์ฉบับที่ 1 โดยนพ.เกรียงศักดิ์ วัชรนุกูลเกียรติ
ประธานชมรมแพทย์ชนบทและเครือข่าย ระบุว่า จากกรณีระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการจ้างลูกจ้างเงินนอกงบประมาณ มีสาระสำคัญคือ หากส่วนราชการมีความจำเป็นต้องจ้างลูกจ้างจากเงินนอกงบประมาณ ต้องทำความตกลงกับกระทรวงการคลังก่อน รวมทั้งให้มีการจ้างขั้นต่ำสุดและไม่ให้มีการเลื่อนค่าจ้าง จนนำไปสู่การขึ้นป้ายคัดค้าน แม้กระทรวงการคลังและกระทรวงสาธารณสุขได้มีการประชุมและออกมาชี้แจงว่า เรื่องนี้ทางผู้เกี่ยวข้องเข้าใจผิด และกระทรวงสาธารณสุขไม่ได้รับผลกระทบใดๆ
“ชมรม เห็นว่า การชี้แจงดังกล่าวยิ่งตอกย้ำว่า กระทรวงการคลังไม่ถอย เพียงแต่พยายามอธิบายอย่างเอาสีข้างเข้าถู และซื้อเวลาจากความร้อนระอุที่เกิดขึ้นในขณะนี้ การที่ประกาศฉบับนี้ได้ระบุข้อความว่า พนังงานกระทรวงสาธารณสุข เพราะเป็นกลุ่มที่มีข้อตกลงไว้ก่อนแล้วในระเบียบเงินบำรุง พ.ศ.2561 ซึ่งในระเบียบเงินบำรุง ระบุชัดเจนว่า การพิจารณาขั้นสุดท้ายยังคงเป็นกระทรวงการคลัง ดังนั้น การที่กระทรวงการคลังอ้างว่าไม่กระทบนั้น จึงไม่จริง เพราะสุดท้ายการขออนุมัติจ้างลูกจ้างชั่วคราวเงินนอกงบประมาณก็ต้องไปจบที่กระทรวงการคลังตามประกาศที่ได้ระบุไว้อยู่ดี” แถลงการณ์ ระบุ
แถลงการณ์ระบุอีกว่า ชมรมแพทย์ชนบท จึงขอเรียกร้องต่อรัฐบาลดังนี้ 1.ขอให้ยกเลิกระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการจ้างลูกจ้างเงินนอกงบประมาณ ซึ่งลงวันที่ 18 พฤษภาคม 2561 โดยขอให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลังยกเลิกคำสั่ง ไม่ใช่ให้อธิบดีกรมบัญชีกลางมาแก้ไข อธิบดีจะใหญ่กว่าการลงนามของรัฐมนตรีช่วยไม่ได้ 2.ขอให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขแก้ไขระเบียบเงินบำรุงปี 2561 ให้กระจายอำนาจให้สถานบริการของกระทรวงสาธารณสุขมีอิสระในการบริหารเงินบำรุงให้มีประสิทธิภาพตามความต้องการของประชาชนในพื้นที่มากขึ้น เพื่อให้ตอบสนองต่อการจัดบริการเพื่อประชาชนและแข่งขันเอกชนได้ เหมือนระเบียบเงินบำรุงฉบับก่อนหน้านี้ และ3.การออกระเบียบใหม่หรือแก้ไขระเบียบเดิมที่เกี่ยวข้องกับสถานบริการ ต้องมีผู้แทนของสถานบริการในพื้นที่ไม่น้อยกว่าครึ่งหนึ่งเข้าร่วมทุกครั้ง
“การออกระเบียบกระทรวงการคลังฉบับนี้ ระบุไว้ชัดเจนว่ามุ่งเน้นกับลูกจ้างของกระทรวงสาธารณสุข ซึ่งคลุมไปถึงทุกสาขาวิชาชีพ ทั้งแพทย์ พยาบาลวิชาชีพ นักเทคนิคการแพทย์ นักรังสีการแพทย์ นักกายภาพบำบัด นักกิจกรรมบำบัด แพทย์แผนไทย แพทย์แผนจีน และอีกกว่า20สาขา หากข้อเรียกร้องทั้ง 3 ประการไม่ได้รับการตอบสนองแก้ปัญหาอย่างรวดเร็ว การแสดงออกถึงการคัดค้าน จะขยายวงกว้างมากยิ่งขึ้น อย่างต่อเนื่อง และจะรวมพลังของพี่น้องชาวสาธารณสุขทุกระดับรวมตัวเพื่อแสดงออกหน้ากระทรวงการคลังอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ในวันที่ 1 มิถุนายน 2561 นี้อย่างแน่นอน”แถลงการณ์ชมรมแพทย์ชนบท ระบุ
