| ผู้เขียน | เฉลิมพล พลมุข |
|---|
การเป็นมนุษย์หรือคนเมื่อดำเนินชีวิตเริ่มตั้งแต่เกิดขึ้นมาในโลกนี้มีชีวิตอยู่ในกาลเวลาที่ยาวนานก้าวย่างเข้าสู่วัยชรา คนแก่หรือที่เรียกว่าผู้สูงอายุ เขาเหล่านั้นย่อมผ่านประสบการณ์แห่งชีวิตที่หลากหลายด้านทั้งครอบครัว การศึกษา หน้าที่การงาน สุขภาพ การเชื่อมโยงกับสังคมในทุกภาคส่วนทั้งวัฒนธรรมความเชื่อ เศรษฐกิจ ศาสนารวมไปถึงระบบการเมืองของประเทศ
สังคมของคนแก่ ผู้สูงอายุหรือคนชราในโลกของเราขณะนี้พบประสบปัญหาที่คล้ายๆ กันในหลายประเทศ สิ่งหนึ่งก็คือเมื่อเขาเหล่านั้นมีอายุยืนนานมากขึ้น หากเขาเหล่านั้นมีการเงินเศรษฐกิจที่พอเลี้ยงดูตนเองและครอบครัวได้ก็อาจจะพบปัญหาที่ตามมาไม่มากนักแต่สิ่งหนึ่งที่เป็นสัจธรรมแห่งชีวิตนั่นก็คือการเจ็บป่วย หรือโรคภัยไข้เจ็บ โรคประจำตัวของคนที่อายุมากที่ร่างกายผ่านการใช้งานในระยะเวลาที่ยาวนาน ช่วงวันเวลาที่ผ่านมาหลายคนต้องต่อสู้กับชีวิตทั้งการทำมาหากิน การประคับประคองครอบครัวให้อยู่รอด รวมถึงการสั่งสมทรัพย์สินเงินทองไว้เพื่อตนเองและบุตรหลานไว้จับจ่ายใช้สอยในอนาคต
ข้อมูลหรือข่าวหนึ่งที่ถูกนำเสนอในสื่อที่ผ่านมาก็คือ จำนวนและคุณภาพของผู้สูงอายุในประเทศญี่ปุ่นได้กลายมาเป็นปัญหาของสังคมรวมถึงระบบการบริหารจัดการของรัฐบาลญี่ปุ่นในขณะนี้ก็คือ จำนวนประชากรญี่ปุ่นที่มากกว่า 127 ล้านคน พบว่ามีผู้สูงอายุมากกว่า 60 ปี ถึง 35% อายุมากกว่า 65 ปี ถึง 25% และอายุมากกว่า 75 ปี ถึง 12% รวมทั้งสามกลุ่มมีประชากรสูงอายุในจำนวน 88 ล้านคน… (ข่าวสด 3 กุมภาพันธ์ 2562 หน้า 3)
ในจำนวนผู้สูงอายุของประเทศญี่ปุ่นดังกล่าวได้นำมาซึ่งปัญหาของสังคมก็คือ มีจำนวนจากปัญหาอาชญากรรมที่ผู้สูงอายุญี่ปุ่นก่อขึ้น โดยพบตัวเลขที่สูงขึ้นตามลำดับ อาทิ ในปี ค.ศ.1997 พบผู้สูงอายุมากกว่า 65 ปีกระทำความผิด 1 ใน 20 ในปี 2015 พบกระทำความผิดในสัดส่วน 1 ใน 5 และในปี ค.ศ.2016 หรือเมื่อ 2 ปีที่แล้วพบกลุ่มผู้สูงอายุกระทำความผิดต่อกฎหมายของบ้านเมืองมากที่สุดของประเทศญี่ปุ่น อาจจะมีบางคำถามที่ว่าเหตุใดผู้คนสูงอายุในประเทศที่ได้ชื่อว่าเป็นประเทศที่ได้รับการพัฒนาแล้วทั้งระบบเศรษฐกิจ การเมือง สังคมรวมถึงเทคโนโลยีในระดับสูงจึงเป็นกลุ่มประชากรที่กำลังสร้างปัญหาให้รัฐบาลมาอย่างต่อเนื่อง…
พฤติกรรมของการกระทำความผิดของผู้สูงอายุในประเทศญี่ปุ่นเหล่านั้นก็เป็นคดีความที่มีโทษมิได้สูงมากนักแต่ได้สร้างภาระและกระบวนการทางกฎหมายรวมถึงวิธีการปฏิบัติต่อผู้ต้องโทษที่เป็นผู้สูงอายุ การกระทำความผิดก็มีตั้งแต่การขโมยของกิน เสื้อผ้า ของใช้ส่วนตัวจากร้านค้า บางคนมีเจตนาขับขี่จักรยานของผู้อื่นแล้วไปแจ้งกับเจ้าหน้าที่ตำรวจว่าตนเองเป็นผู้กระทำความผิดฐานขโมยทรัพย์สินของผู้อื่น โดยพบว่าในปี ค.ศ.2016 มีนักโทษผู้สูงอายุเหล่านี้มากกว่า 2,500 คน
ในจำนวนนี้ 1 ใน 3 กระทำความผิดซ้ำมากกว่า 3 ครั้ง ในช่วงแรกๆ ของการกระทำความผิดอาจจะพบในเพศชายมากกว่าเพศหญิง แต่ระยะหลังมานี้พบผู้กระทำความผิดเพศหญิงมากกว่าเพศชาย…
ผู้เขียนเข้าใจว่าท่านผู้อ่านบางท่านอาจจะได้มีโอกาสไปประเทศญี่ปุ่น ประเทศของเขาในข้อเท็จจริงที่พบเห็นได้เชิงประจักษ์อย่างหนึ่งก็คือ ความมีระเบียบของผู้คนในการใช้สิ่งสาธารณะร่วมกัน อาทิ ในรถไฟความเร็วสูงที่วิ่งระหว่างเมือง คนส่วนใหญ่ก็จะนำหนังสือมาอ่าน ไม่พูดคุยกันเสียงดังหรือว่าพูดคุยโทรศัพท์เสียงดัง มารยาทการเอื้อต่อบุคคลที่ต้องการความช่วยเหลือยังคงมีให้พบเห็น อาทิ การลุกให้ผู้หญิง เด็ก ผู้สูงอายุได้นั่ง การทิ้งขยะ ทุกๆ คนจะรู้จักหน้าที่ของตนเองโดยทิ้งในถังขยะที่มีสัญลักษณ์ประเภทของขยะ ถนนสัญจรบางสายในญี่ปุ่น เราท่านอาจจะพบเห็นถึงความสะอาดของน้ำตามคูคลองและอาจจะได้พบเห็นปลาที่ได้ว่ายน้ำที่ใสสะอาด สิ่งหนึ่งที่เป็นบทเรียนของคนญี่ปุ่นก็คือประเทศของเขาต้องอยู่ท่ามกลางภัยของธรรมชาติทั้งแผ่นดินไหว ภูเขาไฟระเบิด น้ำหลากท่วม อาจจะรวมถึงโรงงานไฟฟ้านิวเคลียร์ระเบิดเมื่อหลายปีที่ผ่านมาแล้ว…
ข้อเท็จจริงประการหนึ่งคงจะมิใช่เฉพาะประเทศญี่ปุ่นเท่านั้นที่จำนวนของคนแก่ ชรา ผู้สูงอายุจะกลายมาเป็นอาชญากรที่ได้ก่ออาชญากรรมกระทำความผิดต่อกฎหมายของบ้านเมืองเท่านั้น ยังมีอีกหลายประเทศที่จำนวนของคนแก่ คนชราที่มีสัดส่วนมากกว่าช่วงวัยอื่นๆ ชีวิตของเขาเหล่านั้นประสบสภาพปัญหาที่คล้ายๆ กันก็คือ ระบบการเงินเศรษฐกิจของตนเอง ความมั่นคงของครอบครัว วิถีชีวิตประเพณีวัฒนธรรมในการพึ่งพาตนเองมากกว่าพึ่งพาบุตรหลาน ผู้สูงอายุหลายคนเมื่อเข้าสู่วัยดังกล่าวแล้ว โรคประจำตัว ความเสื่อมของร่างกายที่มิอาจจะต้องทำงานหนักหรือต่อเนื่องเฉกเช่นหนุ่มสาวทั่วไป ระบบแนวคิดหนึ่งของญี่ปุ่นก็คือ งานบางชนิดจำเป็นจะต้องใช้ทักษะ ความรู้ความสามารถของผู้สูงอายุก็จะเป็นประโยชน์ทั้งระบบงานและคุณภาพชีวิตของคนแก่ญี่ปุ่น
ครั้งหนึ่งผู้เขียนได้มีวิถีชีวิตช่วงหนึ่งในประเทศดังกล่าวได้พบเห็นเชิงประจักษ์หนึ่งก็คือ พนักงานที่ขับรถของโรงแรม คนที่ยกกระเป๋าของแขกที่เข้าพัก การต้อนรับ ทำความสะอาดในโรงแรมเป็นคนคนเดียวกันที่บริการในโรงแรมบางแห่งของประเทศดังกล่าว ในตลาดย่านที่มีผู้คนหนุ่มสาวเดินไปมาเป็นจำนวนมากก็มีจำนวนผู้สูงอายุบางคนก็ใช้ชีวิตของตนเองอยู่ในกลุ่มประชากรดังกล่าวหรือมีชื่อเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า มนุษย์กล่องหรือคนไร้บ้าน ที่ใช้กล่องลังกระดาษมาเป็นที่อยู่หลับนอนอาศัยตามสวนสาธารณะ ริมแม่น้ำ ถนนทางเดิน สถานีรถไฟเนื่องด้วยเขาเหล่านั้นไม่มีบ้านอยู่ในอากาศที่หนาวเย็น…
ผู้สูงอายุหรือคนไร้บ้านในญี่ปุ่นหลายคนต้องพบกับปัญหาที่บริษัทได้เลิกจ้างการทำงาน หางานทำใหม่ไม่ได้ บางคนขณะทำงานประสบอุบัติเหตุขณะทำงานร่างกายบางส่วนพิการมิได้เอื้ออำนวยต่อการทำงานต่อไป ในจำนวนคนไร้บ้านในญี่ปุ่นได้มีการพบมากในปี 2017 ก็คือในเมืองโตเกียว 1,397 ราย โอซาก้า 1,303 ราย และคานากาวะ 1,061 ราย คาดการณ์ว่าจะมีประชากรไร้บ้านเหล่านั้นถึง 5,534 ราย โดยเขาเหล่านั้นได้รับการช่วยเหลือจากหน่วยงานท้องถิ่นและองค์กรที่ไม่แสวงหากำไรให้การช่วยเหลือทั้งอาหาร ที่พักชั่วคราว แนะนำปรึกษาชีวิตประจำวัน การตรวจสุขภาพรวมถึงการหางานให้ทำ…(the standard.co)
สื่อในประเทศญี่ปุ่นหลายประเภทได้นำเสนอเรื่องราวหนึ่งไปทั่วโลกอย่างต่อเนื่องก็คือ หากผู้บริหารของรัฐบาล เจ้าหน้าที่ของรัฐ หรือผู้บริหารในระดับสูงของบริษัทถูกตรวจสอบพบว่าทุจริตคอร์รัปชั่น การรับสินบนหรือมีพฤติการณ์ที่เชื่อได้ว่ามิได้ปฏิบัติหน้าที่ด้วยความสุจริตต่อหน่วยงาน องค์กรประเทศชาติ เขาเหล่านั้นก็จะออกมายอมรับผิดและโค้งคำนับพร้อมกับขอโทษและลาออกจากระบบหน้าที่การงานนั้นทันที
พฤติการณ์ดังกล่าวเราท่านแทบจะไม่ได้พบเห็นถึงผู้บริหารของรัฐบาล เจ้าหน้าที่ของรัฐในระดับสูง หรือผู้บริหารบริษัทในสังคมไทยเราที่ใช้ความกล้าหาญต่อสำนึกรับผิดชอบแบบอย่างที่พึงประสงค์ พฤติกรรมของตนเองและพวก มิอาจจะรู้สำนึกในความมีคุณธรรม จริยธรรม และกฎหมายของบ้านเมืองที่จะเป็นแบบที่ดีเพื่อส่งต่อลูกหลานที่เขาเหล่านั้นอาจจะนำมาเป็นต้นแบบในการบริหารประเทศในอนาคต
สิ่งใดอะไรที่เป็นตัวกระทำให้ผู้ใหญ่เหล่านั้นมีพฤติการณ์เช่นนั้นในวันเวลาที่มีชีวิตลมหายใจมาเป็นเวลานาน…
สังคมไทยเรามีพระภิกษุ พระสงฆ์ นักบวชในศาสนาพุทธมากกว่า 300,000 รูป มีวัดสำนักสงฆ์มากกว่า 30,000 แห่ง ในช่วงแต่ละวันเวลามีกิจกรรม พิธีกรรมที่เกี่ยวเนื่องกับศาสนาตลอดปี อาทิ งานศพ งานแต่งงาน งานขึ้นบ้านใหม่สำนักงานใหม่ การเข้าวัดรับศีลฟังธรรมตามเทศกาลวันสำคัญต่างๆ การให้คำมั่นสัญญาถึงพฤติกรรมของการรับศีลห้าของชาวพุทธ การให้ศีลของพระต่อฆราวาส ข่าวหรือเหตุการณ์ต่างๆ ที่พบในชีวิตประจำวันทั้งการฆ่ากัน ทำร้ายชีวิตร่างกายทรัพย์สินกัน คดีฉ้อโกง คดีที่อยู่ระหว่างดำเนินคดีของเจ้าหน้าที่ตำรวจ อัยการ ศาล อาจจะรวมถึงเรือนจำทั่วประเทศไทยเราที่ต้องรองรับผู้กระทำความผิดรายวันเข้าอยู่อาศัยเป็นจำนวนมาก จนกระทั่งเราท่านรับทราบว่าเนื้อที่ที่อยู่อาศัยของเรือนจำไม่เพียงพอต่อนักโทษผู้ต้องโทษที่เข้าอยู่ อะไรเกิดขึ้นกับสังคมไทยเรา…
ช่วงวันเวลาในสังคมไทยเราในวันเวลาที่ผ่านมาไม่นานมานี้ ข่าวหนึ่งที่ถูกนำเสนอทั้งสื่อหนังสือพิมพ์และสื่อออนไลน์อยู่บ่อยครั้งก็คือ คนเป็นพ่อจำเป็นต้องฆ่าลูกที่ติดยาเสพติดแล้วเบียดเบียนทำร้ายพ่อแม่ และเมื่อเร็ววันมานี้มีแม่คนหนึ่งจำเป็นต้องจ้างวานผู้อื่นฆ่าลูกในพฤติกรรมเรื่องที่ดินและมรดก ข่าวดังกล่าวถูกนำเสนอในสื่อเมืองไทยเราดูเสมือนว่าหลายๆ คนจะเกิดความชินชากับสภาพปัญหาดังกล่าว ข้อเท็จจริงหนึ่งเมื่อการกระทำดังกล่าวสำเร็จนั่นหมายถึงความเป็นพ่อแม่ ผู้สูงอายุคนนั้นได้กลายเป็นอาชญากรรมผู้สูงอายุอย่างหลีกเลี่ยงมิได้
ผู้เขียนมีความไม่แน่ใจว่า รัฐบาลหรือหน่วยงานของรัฐที่ต้องมีส่วนรับผิดชอบในสัดส่วนของผู้สูงอายุไทยที่นับวันจะเพิ่มสัดส่วนอย่างมีนัยสำคัญ รัฐบาล คสช. มีความพยายามที่จะช่วยเหลือคนที่มีรายได้น้อยหรือที่เรียกว่า “บัตรคนจน” ภาพหนึ่งที่เราท่านพบเห็นก็คือจำนวนผู้สูงอายุที่ต้องยืนเข้าคิวรอเพื่อที่จะได้รับเงินช่วยเหลือจากรัฐบาลไปใช้สอยในชีวิตประจำวัน พรรคการเมืองในขณะนี้หลายพรรคต่างฉกฉวยโอกาสที่จะให้การช่วยเหลือผู้สูงอายุ คนแก่ คนชราอย่างครบวงจร เราท่านต่างหวังว่าการเมืองหลังเลือกตั้งสิ้นเดือนมีนาคมของปีนี้ คาดหวังคุณภาพชีวิตมิเฉพาะคนแก่ชรา ผู้สูงอายุเท่านั้น อาจจะคาดหวังทั้งคุณภาพความเป็นอยู่ในชีวิตตั้งแต่เกิดถึงตาย จะได้รับความสุขสมหวังดังที่เหล่าบรรดานักการเมืองทั้งรุ่นเก่าใหม่ต่างให้สัญญาไว้หรือไม่…
สภาพสังคมไทยเราทุกวันนี้ต้องประสบทั้งปัญหาสังคม ความเชื่อของศาสนา ปัญหาการศึกษา อาชญากรรมรายวัน การกู้นอกระบบ ยาเสพติด การพนัน เด็กแว้น คุณแม่วัยใสท้องในวัยเรียนทั่วบ้านเมือง ความไม่สงบของชายแดนภาคใต้ ปัญหาเศรษฐกิจอาจจะรวมถึงปัญหาการเมืองที่รัฐบาล คสช.ที่หาทางปฏิรูปที่มิอาจจะลงตัว สภาพปัญหาดังกล่าววัยรุ่นวัยเรียนหรือคนรุ่นใหม่ อนาคตใหม่บางคนถึงกับบ่นว่า มาจากผู้หลักผู้ใหญ่หรือผู้สูงอายุในเมืองไทยเราและที่อยู่เมืองนอกได้สร้างปัญหาเหล่านั้นส่งต่อมายังรุ่นลูกหลาน ผู้สูงอายุ คนแก่ชราเหล่านั้นจักมีคำอธิบายหรือคำตอบให้แก่เขาอย่างกระจ่างได้อย่างไร
ชีวิตคนหนึ่งเมื่อเกิดมาลืมตาดูโลกได้ถูกทดสอบจากบทเรียนของชีวิตต่างๆ มาอย่างที่จะเอาชีวิตและลมหายใจที่มีอยู่ในบางคนแทบจะไม่ผ่านบทเรียนสำคัญ แต่ผู้สูงอายุ คนแก่คนชราหลายคนเขาเหล่านั้นผ่านบททดสอบของชีวิตมาได้อย่างอภินิหารทั้งความเจ็บป่วย อุบัติเหตุจากการสัญจรไปมา อาจจะรวมถึงปัญหาการเมืองทั้งระดับโลกและการเมืองของไทยเราทั้งวันเวลาที่ผ่านและอนาคตของประเทศไทย
คำถามหนึ่งที่มิอาจจะได้รับคำตอบที่แท้จริงก็คือ อะไร สิ่งใดคือคุณภาพชีวิตที่ดีที่สุดของผู้สูงอายุ คนแก่คนชราในสังคมไทยเรา ความรักจากลูกหลาน มีกินมีใช้ในชีวิตประจำวันไม่เดือดร้อน เจ็บป่วยเข้ารักษาในโรงพยาบาลด้วยสิทธิอันเท่าเทียม การหมดลมหายใจท่ามกลางลูกหลานเป็นความหวังของชีวิตหนึ่ง การเป็นอาชญากรรมในวัยสูงอายุหรือต้องหลบหนีคดีอยู่ต่างประเทศคงมิอาจจะเป็นสิ่งปรารถนาของไม้ใกล้ฝั่งคนใดคนหนึ่งแล…
เฉลิมพล พลมุข
